Paper- en thesistips

thesistipsHet is zover, je bent aan de laatste jaren van je studies aangekomen en de berg die men bachelorproef of masterproef noemt, doemt op in de verte. Een onderwerp kiezen dat je zowel interessant vindt, actueel relevant is én bij je studie aanleunt, het is geen gemakkelijke opgave. RoSa vzw helpt je daarom graag op weg, uiteraard met een genderinvalshoek voor ogen. De onderwerpen in deze lijst kunnen ook onderzocht worden in kleinere papers.

Kies uit onderstaande lijst jouw studierichting of interessegebied en laat je inspireren. Vb. Volg je politieke studies, dan kan een onderzoek over de glazen afgrond je mogelijks interesseren. Laat ons gerust weten welk onderwerp je gekozen hebt. We helpen je graag verder eenmaal de keuze is gemaakt. 

Zelf een idee, maar niet zeker of het een onderzoek waard is? Contacteer ons via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. en we helpen je graag op weg. #Letsgo!

In de RoSa-bibliotheek vind je een schat aan bronmateriaal waarmee je aan de slag kunt.

Tip!
Ontdek welke genderthema's vandaag leven:
in RoSa's dagelijkse nieuwsoverzicht 'Gender in de pers', hete hangijzers & kwesties. 

Jouw eindwerk in de RoSa-bibliotheek?
RoSa is steeds geïnteresseerd in jouw onderzoek. Mail naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. voor meer info. 

 

 Sociaal en politiek

♦ WHITE SUPREMACY FEMINISM en/of GENDER

griekenlandVrouwen in rechts-extremistische groepen hebben lange tijd ondersteunende, vaak ondergeschikte, rollen op zich genomen. Maar de denkoefeningen en verwezenlijkingen van vrouwen- en feministische bewegingen hebben ook hun invloed gekend op vrouwen binnen bijvoorbeeld white supremacy groeperingen. Hoe verhouden suprematiedenken, racisme, seksisme en feminisme zich met elkaar? Welke invloed hebben white supremacy feministen op het sociale of politieke leven in België of bijvoorbeeld in een land als de VS, waar diverse uitingen van de combinatie seksisme-racisme zeer actueel in het nieuws verschijnen?

Een andere invslahoek: welke rol spelen genderstereotypen, vooroordelen over sekserollen en het binaire m/v-denken in suprematiebeleving en ideologie?

Een andere invalshoek: in welke mate wordt er binnen 'mainstream feminisme' in bijvoorbeeld films, boeken, debatten, ... rekening gehouden met en intersectioneel perspectief? Kunnen we mogelijks ook daar van een - bewuste of onbewuste - variant van 'wit feminisme' of 'blank feminisme' spreken?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden: feminisme / feministische stromingen / intersectionaliteit / racisme / rechts extremisme / ...

Leestips:

  • Mothers of Massive Resistance: White Women and the Politics of White Supremacy / Elizabeth G. McRae, 2018 - binnenkort in de RoSa-bib
  • Why Wonder Woman is Bittersweet for Black Women / Artikel in HP 09 juni 2017
  • Memo to white feminists: It’s our job to dismantle white supremacy - now / Artikel in Salon 09 februari 2017
  • The Trouble with White Feminism: Whiteness, Digital Feminism and the Intersectional Internet / Jesse Daniels, 2016 - In: Intersectional Internet: Race, Sex and Culture Online (Digital)
  • Meet the Feminist White Supremacists / Artikel ABC News 12 december 2016
  • The future of feminism in the face of white supremacy: Why Hillary Clinton can’t be our hero / Artikel in The Huffington Post 15 november 2016
  • Women of the right: comparisons and interplay across borders / Blee, Kathleen M., 2012 - RoSa ex.nr.: FII b/1351
  • Home-grown hate: gender and organized racism / Abby L. Ferber, Abby L. (ed.), 2004 - RoSa ex.nr.: FII a/861

♦ FEMONATIONALISME

femonationalismeFemonationalisme - feministisch nationalisme - verwijst naar een vorm van exploitatie en coöptatie van feministisch gedachtengoed in xenofobe campagnes. De notie gendergelijkheid wordt in dit geval gebruikt om racistische overtuigingen en beleid(svoorstellen) te rechtvaardigen.

Onderzoeksmogelijkheden: in hoeverre leeft femonationalisme in Vlaanderen, België of Europa? / wat kunnen we in de toekomst verwachten? / welke politieke partijen of groeperingen kunnen gelinkt worden aan femonationalisme / of: wat is de impact van nationalisme op de invulling van het begrip 'gendergelijkheid'? / omgekeerd: impact feministisch gedachtegoed op nationalisme? / ...

Een andere invalshoek: in welke mate worden genderstereotypen, vooroordelen over sekserollen en het binaire m/v-denken ingezet om een 'nationale identiteit' te onderschrijven?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden: feminisme / feministische stromingen / nationalisme / racisme / rechts extremisime / politieke stromingen / ...

Leestips:

♦ FEMINISTISCHE MANNEN of FEMINISME & MANNELIJKHEID

cumberfem
Wat zijn de overheersende attituden t.o.v. mannen die zich als feminist uiten? Moeten mannen méér doen om zich 'feminist' te (mogen) noemen dan vrouwen, of net minder? Durven mannen en jongens zich uiten als feminist anno 2018? Wat maakt iemand een feminist? Hoeveel oog is er voor het begrip 'mannelijkheid' in gesprekken over feminisme? Voer een attitude-onderzoek uit.

 

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ DECENTRALISATIE & GENDER

decentralisatie1Onder welke voorwaarden zal decentralisatie leiden tot de empowerment van vrouwen? Decentralisatiehervormingen hebben wereldwijd tot nieuwe institutionele mechanismen geleid met machtsverschuivingen van nationaal niveau tot meso-niveau, dat tussen de nationale overheid en de lokale gemeenten ligt. Deze verschuivingen hebben invloed op de politieke, administratieve en fiscale hervormingen van een land, evenals de vertegenwoordiging van vrouwen.

Onderzoeksmogelijkheden: analyseer de situatie in een specifiek land in transitie / schets een toekomstperspectief voor een land / Maak een globaal overzicht aan vereisten: zijn gemeenschappelijke voorwaarden merkbaar? / ...

 

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden: beleid / overheidsbeleid / emancipatie / participatie / politieke participatie / ...

Leestips:

  • Empowered by Design. Decentralization and the Gender Policy Trifecta / Meg Rincker, 2017 - RoSa ex.nr.: FI b/237
  • Decentralization and Women Empowerment: Exploring the Linkages / Sajjad Ali Khan - Artikel in Journal of Political Studies Vol. 18; Issue 1 (summer 2015) p. 61-75
  • Decentralization and Women Leadership. A Comparative Study between Egypt and Poland (1988-2008) / Naglaa Mohamed El Adly, 2011
  • Governing Women: Women's Political Effectiveness in Contexts of Democratization and Governance Reform / Anne Marie Goetz, 2008
  • Decentralization, local power and women’s rights. Global trends in participation, representation and access to public services / IDRC, 2008
  • Engendering Rwanda’s Decentralization - Supporting Women Candidates for Local Office / Elizabeth Powley, 2008
  • Decentralization, Women’s Rights and Development / Jo Beall, 2007
  • The Impact of Senegal's Decentralization on Women in Local Governance / Amy Patterson - Artikel in Canadian Journal of African Studies Vol. 36; No. 3 (2002) p. 490-529

♦ GLAZEN AFGROND: VROUWEN AAN DE INTERIM-TOP VAN DE POLITIEK

griekenlandDe afgelopen jaren konden we het vaker lezen in de media: ‘eerste vrouwelijke premier van…’ of ‘vrouw staat tijdelijk aan het roer in…’. Meermaals werd een vrouw aangesteld als tijdelijk hoofd van de regering van een land. Je leest het goed: tijdelijk. Vrouwen die premier ad interim worden na het opstappen van de vorige regering of het in verval geraken van een land. Sinds 2013 zagen we vrouwelijke premiers ad-interim passeren in o.m. de Centraal Afrikaanse Republiek, Haïti, Griekenland, Moldavië en Transnistrië. Ook in de jaren daarvoor konden we sporadisch gelijkaardige voorbeelden waarnemen. Zo was Radmila Šekerinska tot twee maal toe minister-president ad interim in Macedonië. Niet zelden wordt er dan groot misbaar gemaakt in de media omdat het gaat om ‘de eerste vrouwelijke premier of minister-president’ (vb. CAF en Griekenland). Eenmaal het land weer op de rails, zien we terug een man aan het hoofd. Is hier sprake van toeval of kunnen we de term ‘glazen afgrond’ laten vallen?

Glazen afgrond verwijst naar een fenomeen uit de bedrijfswereld waarbij vrouwen vaker een leidinggevende rol zullen krijgen in periodes waarin het slechter gaat of wanneer er sprake is van een meer algemene crisis; met andere woorden: als de kans op falen het grootst is en de kans op succes klein. Een verklaring voor het vaak voorkomen van dit fenomeen kan ook zijn dat de traditionele kandidaat (een witte man) deze posities te risicovol vindt en dat vrouwen in zo'n situatie de job minder snel weigeren omdat ze het als hun enige kans zien. Frequent worden deze topvrouwen snel opnieuw vervangen door mannen. Dit zowel als er terug sprake is van veiligere wateren, als wanneer de topvrouw er niet in slaagt om de crisis op te lossen. Vaak zijn deze topvrouwen heel erg ‘in the picture’ en wordt - bij falen - het beeld bevestigd dat "vrouwen niet geschikt zijn om de leiding te nemen".

Wat denken jullie, glazen afgrond of toeval?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

  • Reset: my fight for inclusion and lasting change / Ellen K. Pao, 2017 - RoSa ex.nr.: EII a/773
  • Gender and social hierarchies: perspectives from social psychology / Klea Faniko (e.a.), 2016 - RoSa ex.nr.: FII d/194
  • Dit is de eerste vrouwelijke premier van Griekenland / Artikel in De Morgen Online 27 augustus 2015
  • Het wapen tegen mannelijk geweld is een vrouw / Artikel in De Morgen 22 januari 2014
  • Politics and the glass cliff: evidence that women are preferentially selected to contest hard-to-win seats / Artikel in PSYCHOLOGY OF WOMEN QUARTERLY maart 2010 jrg. 34 nr. 01
  • Vrouwen in de glazen afgrond: Joke Renneboog over politieke moord op Marianne Thyssen / Artikel in De Morgen, 25 juni 2010
  • Vrouwen in de glazen afgrond / De Morgen, 25 juni 2010
  • Vrouwen op de rand van de glazen afgrond / De Standaard+, 22 mei 2010
  • Een nieuw verschijnsel: de glazen afgrond / Artikel in DE MADAM nr. 04 jul-aug 2010
  • Women on the edge: as the familiar glass ceiling for women becomes the scary-sounding 'glass cliff', Andrea Wren warns, beware the perilous promotion / Artikel in The Guardian 13 september 2004
  • How the glass ceiling becomes the glass cliff / Artikel in The Guardian 7 september 2004

♦ GENDERPLANNEN AAN DE VLAAMSE UNIVERSITEITEN: THEORIE vs. PRAKTIJK

genderplanDe Vlaamse universiteiten moeten verplicht maatregelen nemen om het genderverschil weg te werken. Begin 2014 legden de vijf rectoren hun genderplannen en inspanningen voor de komende jaren voor. Bekijk deze genderplannen en vergelijk ze met elkaar: wat zijn de aandachtspunten? Vertonen de plannen gebreken? - En, zo ja: welke? - Hoe wordt getracht de genderkloof aan de universiteiten te dichten? We zijn nu vier academiejaren verder: wat is er verwezenlijkt? Wat loopt stroef? 

Een andere invalshoek: In juni 2016 kwamen meerdere klachten van seksuele intimidatie door professoren aan de UGent in de pers. Wat werd ondernomen? Hoe is de situatie nu? Welke realiteit zien we aan andere Belgische universiteiten? En, wat zijn mogelijke stappen voor de toekomst?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ PROSTITUTIE: OP WEG NAAR WERELDWIJDE LEGALISERING?

prostitutieVolgens Amnesty International moet prostitutie worden gedecriminaliseerd. Op die manier zouden de rechten van sekswerkers beter kunnen worden beschermd. Tegenstanders opperen echter dat het voorstel de mensenrechten en waardigheid van personen die zich prostitueren schendt. Ga de diverse stemmen in het debat na. Tracht in te schatten wat de toekomst zal brengen. Zit een wereldwijde legalisering er aan te komen? 'Hoerenlopen' is niet strafbaar bij ons in België. In Zweden, Canada en IJsland wel, net als het pooierschap. In landen als Nederland, Duitsland en Nieuw-Zeeland wordt met een derciminaliseringsmodel gewerkt. Wat hebben deze diverse modellen tot nu toe als resultaat met zich meegebracht?  Welke aanpak zien we in de andere buurlanden van België (vb. Frankrijk of Groot-Brittannië)?

Een andere invalshoek: onderzoek het Brussels debat (2017) over 'megabordeel naar Antwerps voorbeeld' vs. 'alle vormen van prostitutie strafbaar maken'.

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ BELEID INZAKE VERKRACHTING: NOOD AAN AFSTEMMING OP DADERS OF SLACHTOFFERS?

treinAfgelopen jaren berichtten diverse media over verscheidene initiatieven die geweld tegen vrouwen moeten tegengaan. In Groot-Brittannië kwam het voorstel om aparte treinstellen voor vrouwen te voorzien herhaaldelijk terug; een maatregel die we ook al in India konden waarnemen. Er was ook het initiatief om workshops op universiteitscampussen te voorzien waarin jonge vrouwen tips meekrijgen om 'verkrachting te voorkomen'. Beide initiatieven focussen op de (potentiële) slachtoffers en niet op de (potentiële) daders. Het gedrag van daders wordt daarmee m.a.w. niet aangepast. Zij gaan gewoon op andere plaatsen of op een ander moment op zoek naar een nieuw slachtoffer. Denk na over mogelijke initiatieven die focussen op de (potentiële) daders.

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ MIGRATIE VANUIT EEN GENDERBLIK

Migratie is geen genderneutraal fenomeen. Of de migrant een man of een vrouw is heeft ingrijpende gevolgen voor zijn/haar migratieproces en voor alle betrokken partijen. Hoe verschilt de positie van vrouwelijke migranten met die van mannelijke?

Andere invalshoek: hoe gaan hulpverleners in asielcentra het best om met andere ervaringen m/v? / bekijk de link tussen de migratiecrisis, uitbuiting en mensenhandel vanuit een genderblik / analyseer de beeldvorming over vluchtelingen in de media: hoe worden 'de mannen' en 'de vrouwen' voorgesteld? / wat met de asielaanvraag van gezinnen: tijd voor een praktijk met een gelijke stem voor man en vrouw? / ...

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ ARMOEDEBELEID VANUIT EEN GENDERBLIK
 
armoedeIs ons armoedebeleid genderneutraal of genderbewust? En, waar kunnen en moeten we naartoe? Welke lessen kunnen we van andere landen leren?

Een andere invalshoek: analyseer het armoedebeleid van een land - of een concreet mechanisme uit dat beleid - vanuit een genderblik (vb. Frankrijk, de VS, DRC, ...)

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ DUURZAME ONTWIKKELINGSAGENDA & GENDER

millenniumGender is bij de Sustainable Development Goals - de opvolger van de MDG's - een belangrijke component. Duurzame ontwikkeling en gelijke kansen m/v gaan dan ook hand in hand. Maar wat doet België om de gendercompentent van de SDG's veilig te stellen? Wat doen Belgische ontwikkelingsorganisaties om het genderverhaal mee te nemen? Wat zien we op papier en wat in de praktijk? Maak een analyse van de huidige situatie en/of doe aanbevelingen voor de komende periode. 

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

 Communicatie en media  

♦ HET CONCEPT 'GIRL POWER' 

girl power2‘Power’ als in ‘empowerment for women’ is heel oké, maar voeg het woordje ‘girl’ eraan toe en je krijgt een connotatie die als seksistisch ervaren kan worden. Vrouwen moeten in dat geval meisjes zijn met een ‘kinky attitude’. Toen men sprak over girl power in de jaren 90 (o.a. door de Spice Girls) hadden feministen er al kritiek op. Maar ook vandaag wordt ‘girl power’ in de populaire cultuur nog steeds uitgespeeld. Kijk maar eens naar die videoclip van Taylor Swift waarin ze een hele rits beroemdheden laat opdraven als ‘katjes die je niet zonder handschoenen kan aanpakken.’

Ga na hoe het concept ‘girl power’ gebruikt wordt in de media of ga na hoe Vlaamse tienermeisjes en/of jonge vrouwen (die tiener waren in de jaren '90) tegenover deze term staan. Emanciperend of seksitisch?

RoSa biedt kant-en-materiaal aan:

Leestips:

♦ EMPOWERENDE BOODSCHAP IN RECLAMES

bodyformSteeds vaker zien we ze verschijnen op onze TV-schermen en aan de bushalte: 'empowerende reclames'. We denken hierbij onder meer aan de recente reclames voor maandverband van de merken Bodyform & Always. Daarnaast was er ook de #Likeagirl-campagne van Always. Deze zijn echter niet zonder debat. Ook de meest recente TV-spot van Meesterlyck kan in dit rijtje worden geplaatst.

Voer een impactanalyse uit bij jongeren: hoe staan jongeren m/v tegenover dergelijke reclame / attituden / aankoopgedrag / wenselijkheid / besef gender / … Hoe worden reclames die stereotypen doorbreken bekeken: als empowerend? Normaliserend? Doorbrekend?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ DE REPRESENTATIE VAN VROUWEN IN 'GAME OF THRONES'

GoTVan hoeren en verkrachtingen tot een seizoen vol vrouwen aan de macht en het eerste openlijk lesbische personage. Hoe kunnen we de beeldvorming van vrouwen in de TV-serie Game of Thrones interpreteren en analyseren? Welke impact heeft dit op het vrouwbeeld van de (jongere) kijkers?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden: televisie / fantasy / media / kijkgedrag / seksueel geweld / vrouwbeelden / genderrollen / ...

Leestips:

  • Sky boss: violence towards women in Game of Thrones is part of the story / Artikel in The Guardian 25 augustus 2016
  • Trailer gelost: vrouwen aan de macht in zesde seizoen Game of Thrones? / Artikel in Knack 9 maart 2016
  • Women of Ice and Fire: Gender, Game of Thrones and Multiple Media Engagements / Anne Gjelsvik & Rikke Schubart, 2015 - RoSa ex.nr.: GII 2a/50
  • 'Game of Thrones': de verkrachting te veel? / Artikel in De Morgen 27 mei 2014
  • Game of Thrones banaliseert seksueel geweld / Artikel in De Morgen 5 mei 2014
  • Women in Game of Thrones: Power, Conformity and Resistance / Valerie Estelle Frankel, 2014 - verwacht in de RoSa-bib

♦ MOSLIMA'S DOEN HUN ZEGJE: DE ROL VAN DE BOERKINI IN DE PUBLIEKE RUIMTE

burkiniDe politieke discussie rond het al dan niet toelaten van de boerkini beheerste de zomer van 2016 het nieuws nadat enkele Franse badsteden zoals Cannes het kledingstuk van hun stranden weerden, omdat badkleding verbonden aan religieuze overtuigingen controversieel, provocerend en strijdbaar zou zijn met de Franse waarden. Als het regent in Parijs, dan druppelt het in Brussel. Volgens N-VA-politica Nadia Sminate is de boerkini een ‘gedrocht’ en een symbool van vrouwenonderdrukking. In het hele debat werd spijtig genoeg de stem van de moslima achterwege gelaten. Ondertussen waaide het debat ook over naar Vlaanderen. Sinds 1 september 2018 mag je in een aantal Gentse zwembaden wel binnen met boerkini, in anderen dan weer niet. De berichtgeving hierover werd opnieuw door de stemmen en meningen van niet-moslimvrouwen overheerst.

Welke impact heeft dergelijke berichtgeving op oudere en jongere generaties moslima’s? Zijn zij voor- of tegenstanders van de boerkini, en waarom? Welke theorieën en standpunten halen zij aan om hun betoog te bekrachtigen? Zien we verschillen en gelijkenissen tussen de generaties en binnen bepaalde generaties?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

  • Boerkini en wetsuits zijn vanaf nu toegelaten in Gent / Artikel in De Standaard 31 augustus 2018
  • Zwembaden mogen boerkini niet verbieden / Artikel in Knack 13 juli 2018
  • Aya Sabi, overtuigd boerkinidraagster: "Met een verbod duw je ons terug naar de keuken" / Artikel in De Morgen 25 augustus 2016
  • 'Wat is keuzevrijheid nog waard, als iemand anders de opties bepaalt tussen dewelke je kan kiezen?' / Artikel in Knack 19 augustus 2016
  • Het boerkini-verbod in Frankrijk komt niet geheel onverwacht / Artikel in De Morgen 19 augustus 2016
  • 'Wie zijn wij om in de plaats van deze vrouwen te bepalen of hun boerkini discriminerend is ?' / Artikel in Knack 5 november 2015
  • 'Bang van de boerkini: heeft de profeet ooit iets gezegd over badpakken?' / Artikel in Knack 25 september 2015

♦ VROUWELIJKHEID, CENSUUR & ZELFAANVAARDING: HET INSTAGRAM-DEBAT

rupisakurTepels, okselhaar en menstruatiebloed, aspecten van het vrouwenlichaam die volgens sociale mediakanalen als Instagram niet thuishoren op het net. Vrouwen die beelden van zichzelf weergeven die niet aan het heersende schoonheidsideaal van de perfecte vrouw voldoen blijven taboe. Ook tampons en maandverbanden worden beter niet getoond. Foto’s die dat wel doen, worden zonder meer geblokkeerd.

Al snel volgden online discussies over wat wel en niet mag en vooral waarom bepaalde zaken wel of niet kunnen en welk effect dit heeft op vrouwelijke zelfaanvaarding. Rode draad in het verhaal: “De manier waarop we online naar vrouwen kijken, is een uitvergrote reflectie van hoe vrouwen en hun lichamen in het echte leven worden behandeld” en “Minder mooie realiteiten van het vrouwenlichaam behagen die blik niet en zijn bijgevolg nog steeds taboe”. Tegenreacties volgen al snel onder hashtags zoals #FreeTheNipple, #LiveTweetYourPeriod en #JustATampon.

Ga na welke impact de censuur heeft op de zelfaanvaarding van jonge vrouwen & tracht te achterhalen in hoeverre de acties en tegenreacties een emanciperend effect hebben.

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

  • Facebook bant albumhoes WWWater wegens 'te bloot' / Artikel in Knack 26 september 2017
  • This bra ad was banned from Facebook and people have serious questions why / Artikel in The Independent 08 september 2017
  • Een boze vuist naar de schoonheidsidealen / Artikel in FEMMA november 2016
  • Girl Up / Laura Bates, 2016 - RoSa ex.nr.: DII 2f/40
  • Instagram zegt sorry tegen vrouw met maandstonden / Artikel in De Standaard 11 september 2016
  • Twitter is bijzonder misogyn / Artikel in De Standaard 30 mei 2016
  • Instagram weert echte vrouwen / Artikel in De Morgen Online 28 augustus 2015
  • Waarom Instagram bloedende en harige vrouwen weert / Artikel in De Morgen Online 27 augustus 2015
  • Menstruation-themed photo series artist 'censored by Instagram' says images are to demystify taboos around periods / Artikel in The Independent 30 maart 2015
  • The mediating role of appearance comparisons in the relationship between media usage and self-objectification in young women / Jasmine Fardouly - Artikel in PSYCHOLOGY OF WOMEN QUARTERLY jrg. 39 nr. 04 dec 2015 p. 447-457

♦ TRENDANALYSE SEKSTISTISCH & GENDERSTEREOTIEP TAALGEBRUIK

taalAnalyseer artikels/interviews/talkshows uit diverse media. In hoeverre wordt (onbewust) gebruik gemaakt van taalgebruik waarin bepaalde (negatieve) stereotypen over mannen en vrouwen worden weergegeven. Ga op zoek naar verklaringen waarom dit gebeurt & naar tendensen die terug te vinden zijn door de tijd heen. Formuleer vanuit dat onderzoek tips voor (media)bedrijven en organisaties over hoe ze hun taalgebruik gendergevoeliger kunnen formuleren, met andere woorden: losgekoppeld van dergelijke (negatieve) stereotypen.

Vb. wordt er in een artikel over een arrestatie enkel over ‘politiemannen’ gesproken? Is er gecontroleerd of er ook vrouwen in uniform aanwezig waren? / Wordt er gesproken over ‘mankracht’ en ‘manschappen’ als het over een team gaat, ook al is het een team met vrouwen? / Hebben we het over poetsvrouwen en vuilnismannen of kuispersoneel en de afvaldienst?/ Is er sprake van een ‘giechelende vrouw’ en een ‘stoere man’? / … Doe de gendercheck! Ga ook na hoe vaak je doorbrekende formuleringen tegenkomt (vb. ‘stoere meid’ of ‘politieagenten’): zien we hier een stijgende trend?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ FEMINISTISCH ROLMODEL VOOR JONGEREN: WAT KAN, MAG, MOET?

bossyMag/kan feminisme ook “bitchy” & “kinky” zijn? Bijvoorbeeld: Beyoncé die tijdens haar optredens in grote letters “Feminist” laat projecteren op een scherm, terwijl ze intussen omringd wordt door misogyne muziekproducers. Daarnaast was er Beyoncé’s statement “BOSS, NOT BOSSY” toen ze het gezicht werd van Sheryl Sandberg's Ban Bossy-campagne. Wat is nu echt “empowering” en wat niet? Bijkomende vraag: in hoeverre kan de populaire cultuur als een bron dienen voor ‘empowerment’?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden: rolmodellen / feministisch / feminisme / attituden / normen / vrouwelijkheid / gender / genderrollen / emancipatie / populaire cultuur / popmuziek / acties / …

Leestips:

  • De girlpower van Taylor Swift / Artikel in De Standaard 16 augustus 2017
  • Feminisme van Beyoncé is niet mijn stijl / Artikel in De Morgen 20 oktober 2016
  • Hippe sneakers als feminisme. De nieuwe schoenen van zus Beyoncé en Puma: pure emancipatie of verkooptrucje? / Artikel in De Morgen 05 augustus 2015
  • Feminism & popular culture: investigating the postfeminist mystique/ R. Munford & M. Waters, 2013 – RoSa ex.nr.: GI a/210
  • Feisty, flounce and bossy: the words used to put women down / Artikel in The Guardian 1 september 2014
  • Beyoncé is de baas / Artikel in KNACK 7 mei 2014
  • Sheryl Sandberg's "ban bossy" campaign shows we still don't think of women as leaders / Artikel in The Guardian 17 maart 2014
  • Even if 'bossy' could be banned, there are far better ways to boost girls' self-esteem / Artikel in  The Guardian 11 maart 2014

♦ #GAMERGATE: WORDEN VROUWEN IN DE 21e EEUW OPNIEUW BUITENGESLOTEN VAN DE PUBLIEKE RUIMTE?

gameDe laatste nieuwe strijd der geslachten speelt zich af op de virtuele fora. Internet kenmerkt zich hierbij als de nieuwe publieke ruimte. Een negatieve houding ten aanzien van vrouwen zien we vaak terug indien vrouwen een mening hebben, ze deze mening linken aan vrouwenrechten en het over een traditioneel ‘mannelijk’ onderwerp gaat. Gamergate vormt hier een perfect voorbeeld van.

Onderzoek vormen van seksistisch geweld online en manieren waarop vrouwen ermee omgaan.

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ WEG MET BLAUW EN ROZE: OP NAAR GENDERNEUTRA(A)L(E) SPEELGOED(WINKELS)

vrijspel2Het speelgoed in speelgoedwinkels staat nog te vaak gerangschikt volgens geslacht: roze gangen voor meisjes en blauwe gangen voor jongens. Het platform ‘Vrij Spel – Kinderen Kiezen Wel’ stuurde de voorbije jaren mysteryshoppers op pad om speelgoedwinkels te screenen in Antwerpen, Vlaams-Brabant, Oost- en West-Vlaanderen. Op basis van drie vragen gingen ze na of het speelgoed op een goede manier werd geordend en tentoongesteld: 1) Wordt het speelgoed gerangschikt volgens thema, activiteit of leeftijd of volgens geslacht? 2) Zijn er meisjes- of jongenslabels zichtbaar in de winkel of op de website? Worden er in de winkel of op de website foto’s gebruikt die onrechtstreeks aangeven dat bepaald speelgoed voor de ene, dan wel voor de andere sekse is? Twaalf winkels doorstonden de test.

Ga na hoe speelgoedwinkels genderstereotypen overboord kunnen gooien. Bezoek speelgoedwinkels die genderneutraal zijn ingericht en speelgoedwinkels die nog te vaak denken in clichés. Stel een plan met do’s-and- don’ts op.

Een andere invalshoek: neem de producenten van speelgoed onder de loep: waarom kiezen ze bewust wel of niet voor  het herbevestigen van stereotypen? Of stel een plan op voor bedrijven om stereotype genderrollen en kleurcodes te doorbreken zonder aan koopkracht te verliezen (cf. pijl en boog n.a.v. Brave en The Hunger Games). Belangrijk: ga op zoek naar een plan dat rendabel - en zelfs winstgevend - is voor de bedrijven in kwestie.

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ FEMINISTISCH ACTIVISME ONLINE

socialmediaWat is de rol van sociale media en blogs voor de verspreiding van feministisch activisme? En meer specifiek nog: welke impact hebben een fenomeen als "hashtags" voor het feminisme in de 21ste eeuw?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ GENDERVERHOUDINGEN IN KINDERPROGRAMMA'S

umzoomiGender speelt, vaak onbewust, een grote rol in onze dagdagelijkse realiteit. Al van bij het kraambed worden kinderen nog al te vaak anders behandeld naargelang het om een jongen of een meisje gaat. Dit gaat niet enkel om speelgoed en kledij, maar ook om eigenschappen en talenten. Van jongens wordt verwacht dat ze sterker en avontuurlijker zijn. Meisjes daarentegen horen braaf en zorgend te zijn. Jongens zouden van sport houden terwijl meisjes dan weer zogezegd niks van voetbal kennen. Vaak willen ouders dit beeld wel doorbreken, maar het wordt ze niet gemakkelijk gemaakt. Roze vs. blauw in speelgoed, kledij en materiaal. Zoek maar eens iets neutraals! Ook de beeldvorming op televisie heeft een grote impact. Anno 2018 zien we dat stereotypen nog steeds overheersen, maar er zijn ook programma's die moeite doen om een meer diversere realiteit weer te geven, denk aan Thomas de stoomlocomotief.

Bekijk kinderprogramma's en analyseer de verhoudingen tussen vrouwelijke en mannelijke personage's. Welke vrouwbeelden worden verspreid? Hoe zit het met machostereotypering voor jongens? In welke programma's worden stereotypen doorbroken; in welke bevestigd? Welke talenten en eigenschappen krijgen de diverse personages toegeëigend? Tracht dit alles met een intersectionele bril te doen.

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ GENDERBENDING IN BEELDVORMING
 
genderIn welke mate wordt genderbending toegepast in videoclips, reclame, ...? En, hoe wordt dit fenomeen gewaardeerd? Vergelijk Europese en Aziatische media, focus je op één artiest of kijk wat er de laatste 10-15 jaar veranderd is. Goede voorbeelden om mee van start te gaan: G dragon - crayon & Lee Hyori - going crazy.

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

  • Doorzoek de online catalogus met trefwoorden: populaire cultuur / popmuziek / vrouwbeelden / manbeelden / gender / genderrollen / genderbending / beeldvorming / video / transgender / ...

Leestips:

♦ GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG IN DE MEDIA

rape4Analyseer en vergelijk berichtgeving (historisch of in verschillende landen) over verkrachting en andere vormen van grensoverschrijdend gedrag. Zo was er in VS de gemediatiseerde “Steubenville"-zaak waar vooral werd gefocust op hoe het leven van de veelbelovende verkrachtende studenten geruïneerd is. Meer recent was er ook de "Brock Turner"-zaak, waarbij de dader er met een lichte straf vanaf kwam en de focus opnieuw op de dader als 'veelbelovende zwemkampioen' lag en niet op hoe hij het leven van zijn slachtoffer voorgoed had veranderd. Vaak wordt in zo’n zaken naar het slachtoffer gewezen alsof ze het heeft uitgelokt en worden verzachtende omstandidgheden gegeven wat betreft de daders. Ook de berichtgeving binnen de #MeToo-protesten onder een 'genderloep' plaatsen kan ons mogelijks veel zeggen over hoe over slachtoffers en daders gesproken wordt en of er bijvoorbeeld op opvallend verschillende manieren wordt gecommuniceerd over mannelijke daders vs. vrouwelijke daders - mannelijke slachtoffers vs. vrouwelijke slachtoffers.

Boeiend ook is om na te gaan wat de impact van sociale media is op de berichtgeving van dergelijke zaken.

RoSa iedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

  • Wel ja, ze droeg een kort rokje / Artikel in De Morgen 26 november 2016
  • 'Vier op de tien Belgen praten seks zonder wederzijdse instemming goed' / Artikel in De Standaard 26 november 2016
  • Seks zonder akkoord? Moet kunnen, vindt Belg / Artikel in De Morgen 25 november 2016
  • Stanford-verkrachter wordt na drie maanden gevangenis vrijgelaten / Artikel in De Morgen 30 augustus 2016
  • Dead to the world: rape, unconsciousness, and social media / Heyes, Cressida J. - Artikel in SIGNS jrg. 41 nr. 02 win 2016 p. 361-383
  • Waarom trok Laura naar Qatar? / Artikel in De Morgen 13 juni 2016
  • 'Je was in me, en daarom zijn we hier' / Artikel in De Morgen 10 juni 2016
  • Milde straf voor aanranders leidt tot volkswoede / Artikel in De Standaard 8 juni 2016
  • Eerst verkracht, dan ontslagen uit leger / Artikel in De Standaard 19 mei 2016
  • 'Slachtoffer dronken? Dan is het geen verkrachting' / Artikel in De Morgen 29 april 2016
  • Missoula: verkrachting en het rechtssysteem in een universiteitsstad / Jon Krakauer, 2016 - RoSa ex.nr.: FIIIg/46
  • Rape on television: the questions we should all be asking / Artikel uit The Guardian 17 juni 2013
  • Rape: challenging contemporary thinking / Miranda A.H. Horvath & Jennifer M. Brown, 2009 - RoSa ex.nr.: M/386
  • Whose news?: the media and women's issues / Ammu Joseph & Kalpana Sharma, 2006 - RoSa ex.nr.: GII 1a/23

♦ DE KLEDINGINDUSTRIE ONDER DE LOEP

kledingindustrieArbeiders in de kledingindustrie zijn vooral vrouwen. Zij worden vaak uitgebuit in lageloonlanden. Bedenk een marketingcampagne voor een bepaald kledingmerk om dit probleem aan te pakken of focus je op de impact op en bewustmaking van de kopers.

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ VROUWEN ACHTER DE CAMERA

female directorsHet glazen plafond in de filmindustrie. Worden vrouwelijke regisseurs, cineasten, producers gediscrimineerd bij prijzentoekenningen of projectfinanciering? 

De voorbije jaren zijn diverse projecten (o.a. in de VS en in Australië) opgestart om vrouwen meer kansen te bieden achter de camera. Wat is de impact van dergelijke initiatieven?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

  • RoSa's nieuwsoverzicht 'Gender in de Pers' herbergt heel wat artikels over de gender en de filmindustrie: bekijk zowel onze laatste aanwinsten als het oudere nieuws of zoek op in onze online catalogus (vb. bij 'krantenartikels')
  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden: film / beroepen / cineasten / regisseurs / prijzen / ...

Leestips:

  • "Van mijn vader mocht ik enkel film studeren als ik documentaires maakte en geen speelfilms" / artikel in VRT NWS, 02 september 2018
  • Backwards & in heels: the past, present and future of women working in film / Alicia Malone, 2017 - RoSa ex.nr.: GIV2 a/778
  • Slechts 1 op 5 Europese films heeft vrouwelijke regisseur / artikel in De Standaard 29 april 2016
  • No female film directors from two major Hollywood studios through 2018 / Artikel in The Guardian 21 april 2016
  • De vrouwen winnen terrein in Berlijn / Artikel in De Standaard 15 februari 2016
  • Study shows female film-makers made up 19% of top Hollywood jobs in 2015 / Artikel in The Guardian 12 januari 2016
  • Female film-makers poorly represented at major film festivals / Artikel in The Guardian 22 september 2015
  • Study suggests female-directed films 'get smaller distribution deals' / Artikel in The Guardian 4 mei 2015
  • Een branding van beelden: gesprekken met vrouwelijke filmregisseurs / Kiki Amsberg & Aafke Steenhuis - RoSa ex.nr. T/453
  • Gendered frames, embodied cameras: Varda, Akerman, Cabrera, Calle, and Maïwenn / Cybelle H. McFadden, 2014 - RoSa ex.nr.: GIV2a/765

 Economie en bedrijfsleven

♦ OUDERSCHAPSVERLOF IN EUROPA

ouderHoe wordt ouderschapsverlof ingevuld? Hoe verschilt dit voor vaders en moeders? En wat bijvoorbeeld met het meemoederverhaal in lesbische relaties? Ga de diverse tendensen en evoluties in Europa na en biedt toekomstperspectieven en mogelijke verbeteringen aan. Zet pro’s en contra’s naast elkaar. Zet overheidsbeleid en/of acties van bedrijven tegenover elkaar en vergelijk, of spits je toe op één initiatief en ga na of het werkt.

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ GENDERVERSCHILLEN IN BURN-OUT

burnoutOnderzoek of er sekse- en genderverschillen zijn in de prevalentie en determinanten van burn-out. Dit kan een onderzoek zijn naar de prevalentie in een bepaalde arbeidssector of stiel, of een meer algemene trendanalyse op de arbeidsmarkt.

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

  • Burnout, anxiety and depression linked to how society is organised / Artikel in The Irish Times 12 september 2017
  • How The Gender Gap Is Affecting Women's Health / Artikel in The Huffington Post Canada 09 juni 2017
  • Acuut problematische vermoeidheid als knipperlicht voor burn-out / Artikel in OVERWERK jrg. 25 nr. 02 apr-jun 2015 p. 104-112
  • Contemporary topics in women's mental health: global perspectives in a changing society/ Prabha S. Chandra (e.a.), 2009 – RoSa ex.nr.: Ce/254
  • Burn-out: wanneer vrouwen over hun grenzen heen gaan / Sabine Fabach, 2008 – RoSa ex.nr.: Ce/223
  • 'Thuiswerker werkt zo hard dat burnout dreigt' / Artikel in NRC Handelsblad 15 maart 2007
  • Relatie meervoudige werkbelasting en burn-out bij vrouwen / Artikel in Sociaal-economische trends, 2e kwartaal 2006
  • Burn - out bij zorgzame vrouwen / Artikel in NRC Handelsblad 7 oktober 2003

♦ ERVARINGEN MET BORSTVOEDING OP DE WERKVLOER

woman suit breastfeedingVolgens www.borstvoeding.com weten zowel moeders als werkgevers vaak niet hoe het nu precies zit met borstvoeden op de werkvloer. In de praktijk blijkt dat moeders vaak stoppen met de borstvoeding als zij weer gaan werken. Het blijkt vaak lastiger dan verwacht om beiden te combineren. Zowel de borstvoedende moeders als de werkgevers lopen tegen vragen aan zoals: hoe lang duurt de borstvoedingspauze? Ben ik echt verplicht mijn werkneemster te laten voeden? Waar moet ik als werkgever voor zorgen? Wat zijn mijn rechten?

Ga aan de hand van een vragenlijst na wat de ervaringen van vrouwen en hun werkgevers zijn. Pols ook wat de collega’s op de werkvloer denken over borstvoeden op het werk. Is er voldoende ruimte en begrip?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

  • Kolven op de wc of minder loon: borstvoeding op het werk / Artikel RTL Nieuws 01 augustus 2016
  • Borstvoedingspauze in het onderwijs / Artikel in De Morgen 15 maart 2016
  • Breastfeeding and bottle-feeding to be allowed in House of representatives / Artikel in The Guardian 2 februari 2016
  • Third of women feel embarrassed breastfeeding in public, survey finds / Artikel in The Guardian 2 november 2015
  • 'Neoliberal motherhood': workplace lactation and changing conceptions of working motherhood in the contemporary US / Kate Boyer / Artikel in FEMINIST THEORY december 2014 jrg. 15 nr. 03 p. 269-288
  • Borstvoedingswijzer / Kind & Gezin, 2013 – RoSa ex.nr.: dd/135
  • Prijs voor borstvoedingsvriendelijke werkgever en kinderopvang uitgereikt / Artikel in DE BOND 18 november 2011
  • Twenty-first-century motherhood: experience, identity, policy, agency / Andrea O'Reilly, 2010 – RoSa ex.nr.: DIII2a/119

♦ GENDERVERSCHILLEN IN TIJDEN VAN ECONOMISCHE CRISIS

crisisEind jaren '70 - begin jaren '80 werd België bijzonder hard getroffen door een economische crisis. Vooral vrouwen kregen het hard te verduren. Een aantal jaar geleden kregen we opnieuw te maken met een bankencrisis, gevolgd door een economische crisis. Vergelijk de crisissen vroeger en nu voor de leefsituatie van mannen en vrouwen. 

Een andere invalshoek: De Europese Commissie noemt het verbeteren van gelijkheid m/v een sleutelelement om uit de economische crisis te geraken. Hoe stimuleert gendergelijkheid de economische groei?  

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ PERSONEELSBELEID

personeelHoe kunnen organisaties en bedrijven een genderbewust(er) personeelsbeleid voeren?
Bedenk een nieuwe tool.
 

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ PENSIOENEN
 
pensioen1De loonkloof en het feit dat vrouwen - nog steeds - vaker deeltijdse posities betrekken, heeft gevolgen voor het pensioen van m/v. Zijn Vlaamse vrouwen voldoende op de hoogte van het Vlaamse pensioensysteem, van de mogelijkheden om een pensioen te krijgen en van de impact van bijvoorbeeld langdurig deeltijds werk?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ M/V IN DE RADEN VAN BESTUUR

glazenplafond1De quota-wet verplicht beursgenoteerde ondernemingen en overheidsbedrijven om het aantal vrouwelijke leden van hun bestuursraden tot minstens een derde uit te breiden. Hoe staan mannelijke en vrouwelijke bestuursleden hier tegenover? Hoe staan de bedrijven er voor anno 2018?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

 Geneeskunde en gezondheidszorg

♦ DE BAARMOEDERZIEKTE ENDOMETRIOSE

endo"Endometriose is een chronische maar goedaardige ziekte bij vrouwen waarbij het slijmvliesweefsel dat normaal de binnenkant van de baarmoeder bekleedt (endometrium), ook buiten de baarmoeder voorkomt. Vrouwen met endometriose kunnen tijdens de menstruatie buikpijn hebben, maar ook pijn tijdens het vrijen en bij het urineren en ontlasten. Het kan, indien het niet behandeld wordt, ook leiden tot onvruchtbaarheid. Naar schatting zou ruim 1 vrouw op 10 tussen 15 en 50 jaar in meerdere of mindere mate aan endometriose lijden. Vroegtijdige herkenning en diagnose is van groot belang voor een goede behandeling en behoud van de vruchtbaarheid." (Gezondheid.be)

Onderzoeksmogelijkheden: endometriose als taboe-onderwerp? / kennis van endometriose bij vrouwen zelf? bij artsen? / Behandeling en hulpverleningsmogelijkeden: wat kan beter? / ...

 

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal:

  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden:  ziekten / baarmoeder / medisch / gezondheid / gezondheidszorg / menstruatie / gynaecologie / onvruchtbaarheid / zwangerschappen / ...

Leestips:

  • Ask Me About My Uterus: A Quest to Make Doctors Believe in Women's Pain / Abby Norman, 2018 - RoSa ex.nr.: C a/661
  • After repeated operations and going through the menopause at 25, I just wish doctors had taken me seriously / Artikel in The Independent 10 september 2017
  • If men suffered from endometriosis, it definitely wouldn't take up to a decade to diagnose / Artikel in The Independent 6 september 2017
  • Endometriosis: Women spend years in 'crippling pain' waiting for diagnosis, warns health watchdog / Artikel in The Independent 6 september 2017
  • Endométriose: 'J'étais soulagée de connaître enfin l'origine de ma douleur' / Artikel in Le Monde 07 maart 2017
  • The Doctor Will See You Now: Recognizing and Treating Endometriosis / Tamer Seckin, 2016 - verwacht in de RoSa-bib
  • Endo what ?: the film to make women with endometriosis say 'enough already' / Artikel in The Guardian 19 april 2016
  • L'endométriose, une maladie gynécologique qui touche une femme sur dix / Artikel in Le Monde 07 maart 2016
  • With endometriosis, shouldn't 'let's get you well' come before 'let's get you pregnant' ? / Artikel in The Guardian 19 februari 2016
  • Endometriose: een baarmoederziekte / Carin Helms (e.a.), 1985 - RoSa ex.nr.: Ca/0215

♦ HET FENOMEEN 'STEALTHING'

condoomDe afgelopen jaren kwam er steeds meer ongerustheid over het fenomeen 'stealthing', waarbij tijdens de seks het condoom onaangekondigd wordt weggehaald. Sommige mediakanalen hadden het over 'de nieuwste sekstrend', correcter zou zijn om over een nieuwe vorm van misbruik te spreken. Bij stealthing wordt het vertrouwen geschonden. Omdat er geen toestemming is om te penetreren zonder condoom, is dit een vorm van verkrachting. 

Aangezien het om een vrij nieuw fenomen gaat, zijn diverse onderzoeksfocussen mogelijk.

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal:

  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden:  seksueel gedrag / seksueel geweld / verkrachting / attituden / normen / seksuele voorkeur / condoom / anticonceptie / ...

Leestips:

  • I've Been Stealthed—but Was It Sexual Assault? / Artikel in Marie Claire 16 maart 2018
  • State assemblywoman shelves legislation to make 'stealthing' punishable as rape in California / Artikel in The Los Angeles Times 31 augustus 2017
  • 'Stealthing' is géén nieuwe sekstrend. Het is een vorm van misbruik / Artikel in De Morgen 19 augustus 2017
  • What is stealthing, what are the risks and is the sexual trend of removing a condom during sex assault? / Artikel in The Sun 15 juni 2017
  • Stealthing isn’t a ‘sex trend’. It’s sexual assault – and it happened to me / Artikel in The Guardian 22 mei 2017
  • Stealthing: Man explains why he takes of his condom during sex / Artikel in The Independent 17 mei 2017
  • Bezorgdheid om stealthing: het onaangekondigd wegnemen van het condoom / Artikel in ZIZO Online 08 mei 2017
  • 'Stealthing' - what you need to know / Artikel BBC News 25 april 2017

♦ PLACENTA ACCRETA

placenta"Placenta accreta is een placenta die abnormaal diep in de baarmoederwand groeit. Placenta accreta is een complicatie die het vaakst in verband wordt gebracht met een eerdere keizersnede. Ze kan zeer ernstige bloedingen veroorzaken en eindigt vaak met een hysterectomie." (Gezondheid.be)

Het risico bij placenta accreta is dat de placenta moeilijker los komt van de baarmoeder wand. Hierdoor zou je meer bloedverlies kunnen hebben na de bevalling.

Onderzoeksmogelijkheden: welke informatie en begeleiding krijgen vrouwen? / welke kennis hebben begeleidende artsen? / Behandeling en hulpverleningsmogelijkeden: wat kan beter? / ...

 

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal:

  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden: baarmoeder / medisch / gezondheid / gezondheidszorg / gynaecologie / zwangerschappen / ...

Leestips:

  • Ask Me About My Uterus: A Quest to Make Doctors Believe in Women's Pain / Abby Norman, 2018 - RoSa ex.nr.: C a/661
  • Rare pregnancy condition placenta accreta awareness call / Artikel BBC News 15 september 2017
  • Placenta accreta: what is it and what are the risks of the condition Kim Kardashian suffered from? / Artikel in The Independent 07 september 2017

♦ POSTNATALE DEPRESSIE BIJ MANNEN

father"Ongeveer een op de tien mannen die voor het eerst vader worden, lijdt aan een postnatale depressie. In de meeste gevallen wordt de kwaal echter niet onderkend" (Gezondheid.be). 

Onderzoeksmogelijkheden: hoe staan mannen (en vrouwen) tegenover het begrip postnatale depressie? Welke kennis hebben ze? Welke informatie, begeleiding en ondersteuning krijgen mannen voor en na de bevalling?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal:

  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden:  postnatale depressie / geestelijke gezondheid / zwangerschappen / mannen / stress / ...

Leestips:

  • Postnatale depressie bij vaders: "Ik heb die maxicosi soms bijna een schop gegeven" / Artikel in De Morgen 09 maart 2018
  • 'Ik wilde de perfecte werknemer zijn, vriend en echtgenoot. Ook nog de ideal vader was de druppel' / Artikel in De Volkskrant 02 maart 2018
  • 1 op de 10 vaders kan postnatale depressie krijgen / Artikel VRT NWS 23 januari 2018
  • Postnatale depressie: mannen krijgen het ook / Artikel EOS Wetenschap 15 januari 2018
  • Ook vaders kunnen postnatale depressie hebben / Artikel gezondheid.be 01 september 2017
  • Simon viel in diep dal na adoptie dochter: 'Ook mannen krijgen een postnatale depressie' / Artikel RTL Nieuws 14 april 2017
  • Fathers who suffered postnatal depression after the birth of their children / Artikel Daily Mail 13 maart 2017
  • 'It changed my life massively' - Young dads on postnatal depression / Artikel BBC News 17 februari 2017
  • Men suffer from postnatal depression, study reveals / Artikel in The Telegraph 10 februari 2016
  • Veel vaders krijgen postnatale depressie / Artikel gezondheid.be 01 juni 2010
  • Heeft mijn man een postnatale depressie? / Artikel in Het Laatste Nieuws 28 augustus 2007

♦ MENSTRUATIE: TABOES DOORBROKEN én DUURZAMER OP WEG?

menstruatie"Menstruatie is een van de meest natuurlijke lichamelijke reacties die de helft van de wereldbevolking treft voor enkele dagen per maand. Toch blijft het een moeilijk bespreekbaar onderwerp. In verschillende culturen en religies worden vrouwen als onrein bestempeld wanneer ze hun maandstonden hebben en zelfs in progressieve maatschappijen wordt er op een fluistertoon over gepraat." (Weekend Knack, 17/12/2015)

Op 28 mei - op International Menstrual Hygiene Day - wordt jaarlijks campagne gevoerd om de taboes te doorbreken #doorbreektdestilte en #menstrualhygieneday.

Nieuwe trend ook: duurzame opties voor vrouwelijke hygiëne zoals biologische tampons, maandverbanden en inlegkruisjes. "De menstruatiecup en het wasbare maandverband zijn niet meer weg te denken uit de marketingstrategie van tegenwoordig. Bol.com noteerde de afgelopen jaren maar liefst een vervierdubbeling van het aantal ecologische alternatieven voor maandverband en tampons. Een evolutie die ons van dat taboe over bloeden afhelpen, klinkt het." (De Standaard, 07/09/2017)

Onderzoeksmogelijkheden: menstruatietaboe in de sportwereld / menstruatietaboe in een specifiek land / attituden bij jonge vrouwen / kennis bij jonge mannen / impact menstruatietaboe op onderwijskansen meisjes / welke toekomst zien we voor duurzame opties? / ...

 

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal:

Leestips:

  • It's only blood: shattering the taboo of menstruation / Anna Dahlqvist, 2018 - RoSa ex.nr.: C a/659
  • Periods gone public: taking a stand for menstrual equity / Jennifer Weiss-Wolf, 2017 - RoSa ex.nr.: C b/99
  • Na de populaire cup nu ook menstruatieslips / Artikel in De Standaard 01 september 2017
  • Menstruatie is een onderschat probleem, meer onderzoek nodig / Artikel RTL Nieuws 01 september 2017
  • De duurzame-menstruatiehype is een zegen / Artikel in TROUW 12 augustus 2017
  • Maandstonden vies? Deze emoji’s gaan in tegen het taboe / Artikel Het Laatste Nieuws 31 mei 2017
  • Taboe doorbroken: Meghan Markle praat openlijk over menstruatie / Artikel ELLE 13 maart 2017
  • Yogi wil taboe rond maandstonden doorbreken / Artikel in METRO 12 februari 2017
  • Eat sweat play: how sport can change our lives / Anna Kessel, 2016 - RoSa ex.nr.: DIII5a/45
  • Duurzaam merk voor vrouwelijke hygiëne Yoni: 'We willen het taboe rond menstruatie doorbreken' / Artikel in Knack 11 november 2016
  • Indonesië: Plan doorbreekt taboes rond menstruatie / Artikel Plan België 12 september 2016
  • Nieuwe campagne moet taboe menstruatie doorbreken / Artikel in METRO 01 september 2016
  • Waarom is het als man zo moeilijk om over ongesteldheid en menstruatiecups te praten? / Artikel in VICE 26 augustus 2016
  • Chinese zwemster doorbreekt taboe: 'Ik was ongesteld' / Artikel in De Volkskrant 16 augustus 2016
  • Moet taboe rond menstruatie doorbroken worden?/ Artikel GEZONDHEID&CO 07 april 2016
  • Documentaire legt in minder dan kwartier taboe rond menstruatie bloot / Artikel in Knack 17 december 2015
  • Vrouwen doorbreken taboe van menstruatie met #LiveTweetYourPeriod / Artikel in Het Laatste Nieuws 23 juni 2015
  • Hoe het taboe rond menstruatie de educatie van meisjes tegengaat/ Artikel in Knack 13 mei 2015
  • Is ongesteldheid het laatste taboe in de vrouwensport? / Artikel TROUW 23 januari 2015
  • Girls in power: gender, body, and menstruation in adolescence / Laura Fingerson, 2006 - RoSa ex.nr.: DII 1a/50
  • Spraakmakende fotoserie om ongesteldheid taboes te doorbreken / Women's Health Magazine

♦ ANTICONCEPTIE & MANNEN

pil manBerichten over anticonceptiemiddelen voor mannen of de vergrote betrokkenheid van mannen in het anticonceptieverhaal bereiken ons anno 2017 steeds vaker. 

Onderzoeksmogelijkheden: wat is de kennis van anticonceptie bij tienerjongens en jonge mannen? / welke brijdage leveren mannen inzake anticonceptie? / hoe bespreekbaar is anticonceptie binnen relaties? / In welke mate wordt sterelisatie bij mannen als anticonceptie gebruikt? / Hoe staan jonge mannen tegenover het nemen van een anticonceptiemiddel voor mannen? / ...

 

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal:

  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden:  anticonceptie / condoom / pil / mannen / hormonen / ...

Leestips:

  • Hoe anticonceptie een zaak van beide partners wordt: een oude methode in een modern jasje / Artikel in Knack 26 september 2017
  • 'Tien jaar geleden liet ik me steriliseren. Ik heb het mij nog geen seconde beklaagd' / Artikel in  Knack 14 september 2017
  • Prikpil voor man veelbelovend, maar komt waarschijnlijk nooit op de markt / Gezondheid.be 01 januari 2017
  • Anticonceptie bij mannen: recordaantal laat zich steriliseren / Artikel in Het Laatste Nieuws 08 december 2016
  • Waarom anticonceptie niet aan de man te brengen is / Artikel NOS 01 november 2016
  • Anticonceptie voor mannen komt weer een stapje dichterbij / Artikel in Het Laatste Nieuws 29 oktober 2016
  • Mannen, anticonceptie is ook onze zaak / Artikel in De Morgen 07 oktober 2016
  • De spermablokkerende gel, een nieuwe stap in anticonceptie voor mannen / Artikel in De Morgen 10 november 2016
  • The feminisation of contraceptive use: Australian women's accounts of accessing contraception / Britta Wiggington - Artikel in FEMINISM & PSYCHOLOGY jrg. 25 nr. 02 (mei 2015) p. 178-198
  • Reconceiving the second sex: men, masculinity, and reproduction / Marcia C. Inhorn, 2009 - RoSa ex.nr.: FII m/635
  • The male pill: a biography of a technology in the making / Nelly Oudshoorn, 2003 - RoSa ex.nr.: Ca/324

♦ WEG MET DE PIL?

pil"Hoewel de pil in ons land nog altijd het meest gebruikte anticonceptiemiddel is, staat er een steeds groter wordende groep vrouwen (én mannen) op die de eens zo geprezen pillule d'or verwerpen." (Eva Kestemont - Knack Weekend 26/09/2017)

"Troepen vrouwen ondervinden het al jaren aan den lijve: de pil kan een nefaste invloed hebben op libido en gemoed. Jarenlang was er te weinig degelijk onderzoek om dat vermoeden te bevestigen, maar de laatste tijd duiken steeds meer studies op die hen gelijk geven. Nog steeds veel te weinig studies, zeker in vergelijking met onderzoeken naar de link tussen de pil en kanker, of de link tussen de pil en tromboses. Een laag libido en wat zwaarmoedige gedachten, daar sterft toch niemand aan, lijkt de teneur. Zeker, maar die dingen hebben wel een impact op de levenskwaliteit." (Heleen Debruyne - De Standaard 01/09/2017)

Onderzoeksmogelijkheden: attitudenonderzoek - waarom stoppen vrouwen met de pil? / klachten bij vrouwen bij gebruik van de pil? / link tussen gebruik de pil en bijvoorbeeld de nefaste invloed op libido of gemoedstoestand / ...

 

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal:

  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden:  anticonceptie / pil / attituden / hormonen / ...

Leestips:

  • Vuile lakens : een hedendaagse visie op seksualiteit / Anäis Van Ertvelde & Heleen Debruyne, 2017 - RoSa ex.nr.: B a/200
  • Hoe anticonceptie een zaak van beide partners wordt: een oude methode in een modern jasje / Artikel in Knack 26 september 2017
  • De pil: 'Een laag libido en wat zwaarmoedige gedachten, daar sterft toch niemand aan' / Artikel in De Standaard 01 september 2017
  • ‘Laat een app je seksleven niet regelen’ / Artikel in De Standaard 26 juni 2017
  • Kunnen we niet gewoon onszelf zijn? / Artikel in De Standaard 26 december 2016
  • Vergeet de pil / Artikel in De Standaard 08 oktober 2016
  • 'Toen ik gestopt was met de pil, bereikte mijn libido ongekende hoogtes'. Vrouwen willen opnieuw vrij zijn: weg met de pil! / Artikel in HUMO 23 september 2016
  • De pil in Nederland: een mentaliteitsgeschiedenis / Eva Rensman, 2006 - RoSa ex.nr.: Cm/51
  • Sexual chemistry: a history of the contraceptive pill / Lara V. Marks, 2001 - RoSa ex.nr.: Cm/41

♦ (COMMERCIEEL) DRAAGMOEDERSCHAP

draagmoederschapDraagmoederschap blijft een heikel punt waarover géén eenduidige internationale wetgeving bestaat. Mag draagmoederschap: ja of nee? Aan welke voorwaarden mag dit/moet dit? Wie mag van draagmoederschap op welke manier gebruik maken? Wie mag het op welke manier aanbieden? ...

Onderzoeksmogelijkheden: attitudenonderzoek / ervaringenonderzoek / parktijken uit verschillende landen of regio's vergelijken / ...

 

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal:

  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden:  draagmoeders / kinderwens / voortplantingstechnologie / ...

Leestips:

  • Babies for Sale?: Transnational Surrogacy, Human Rights and the Politics of Reproduction / Miranda Davies, 2017 - RoSa ex.nr.: C a/657
  • Morele paniek over vrouwenlijven werkt averechts / Artikel in De Morgen 29 september 2017
  • Nog geen wettelijk kader dus straks alweer derde draagmoederbeurs / Artikel in Het Nieuwsblad 14 september 2017
  • Ook in Cambodja is de draagmoeder-industrie niet meer welkom/ Artikel NOS 03 augustus 2017
  • De wet zit draagmoeders op de hielen/ Artikel in TROUW 04 april 2017
  • 'Internationale regels draagmoeders hard nodig / Artikel AD 01 april 2017
  • Verbod op draagmoeders in Cambodja leidt tot chaos/ Artikel in De Volkskrant 14 januari 2017
  • Er komt geen internationaal verbod op draagmoederschap/ Artikel in ZIZO Online 13 oktober 2016
  • Discounted life: the price of global surrogacy in India / Sharmilla Rudrappa, 2015 - RoSa ex.nr.: Cg/184
  • 'Commercieel draagmoederschap is als mensenhandel' / Artikel in Knack 02 mei 2015
  • Onenigheid over wettelijk kader draagmoederschap/ Artikel in Knack 23 februari 2015
  • Draagmoederschap / Liesbet Pluym, 2014 - RoSa ex.nr.: Cc/160

♦ OORZAKEN EN BEHANDELING VAN ANOREXIA NERVOSA BIJ TIENERMEISJES: DE NIEUWSTE INZICHTEN

AnorexiaIn de jaren ‘60 van de 20ste eeuw werd betoogd dat anorectische meisjes kampen met een gebrekkige identiteits- en autonomie ontwikkeling. Door fanatiek af te slanken zouden ze een gevoel van eigenwaarde proberen te verwerven. In haar proefschrift belichtte de Utrechtse kinderpsychiater Christien Lafeber die visie. Wat zijn de recente evoluties in de therapeutische aanpak van deze levensbedreigende ziekte. Ook genderstatistieken over prevalentie in Vlaanderen en Brussel kunnen worden onderzocht. Of een focus op de mogelijke oorzaken: klopt het dat triggers zoals sociale druk van leeftijdsgenoten en het dwingende slankheidsideaal in de media (graatmagere modellen in modebladen) anorexia kunnen veroorzaken?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal:

Leestips:

♦ ONVRUCHTBAARHEID BIJ MANNEN: NOG STEEDS EEN TABOE?

maleGa op onderzoek uit in hoeverre onvruchtbaarheid bij mannen nog steeds een taboeonderwerp is. Analyseer de attituden-kennis-bespreekbaarheid bij jonge mannen en/of vergelijk met voorgaande generaties.

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden: vruchtbaarheid / taboes / mannen / ...

Leestips:

♦ INVRIEZEN VAN EICELLEN EN SPERMA: HYPE OF TOEKOMST?

freezingStart een onderzoek naar de huidige situatie en mogelijke evoluties hierin: wat zijn pluspunten? Wat zijn minpunten? Wat zeggen de attitudes en kennis hierover in Vlaanderen?

Andere invalshoek: link met epidemieën zoals die van het ZIKA-virus in Latijns-Amerika.

 

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden: voortplantingstechnologie / biotechnologie / vruchtbaarheid / eiceldonors / spermadonors / ...

Leestips:

  • Greg Rutherford: Fearing Zika, Olympian freezes sperm / Artikel in CNN 8 juni 2016
  • What You Need To Know About Freezing Your Eggs / Artikel in The Huffington Post 6 juni 2016
  • We need to talk about egg freezing / Artikel in The Guardian 7 februari 2016
  • Why women can't stop talking about freezing their eggs / Artikel in CNN 25 mei 2016
  • Egg freezing is the tempting option if you're desperate for a child: but can women be sure it's the right choice? / Artikel in The Guardian 24 oktober 2015
  • Freeze young men's sperm to avoid genetic disorders, says scientist / Artikel in The Guardian 25 juni 2015
  • Bevroren tijd: verbeelding van verschuivende vrouwelijke deadlines door eicelvitrificatie / Myrte Van de klundert - Artikel in TIJDSCHRIFT VOOR GENDERSTUDIES jrg. 18 nr. 01 (2015) p. 77-93
  • Assisting reproduction, testing genes: global encounters with new biotechnologies / Birenbaum-Carmeli, Daphna (e.a.), 2009 – RoSa ex.nr.: Ck/93


♦ VROUWELIJKE GENITALE VERMINKING
  
fgmRecente debatten in onder meer het Verenigd Koninkrijk zetten de problematiek van vrouwelijke genitale verminking terug in de spotlights. Bedenk een sensibilisiseringscampagne voor Vlaanderen, het Verenigd Koninkrijk of een land waar de praktijk nog steeds  vaak voorkomt. Of, denk na over hoe een praktijk als deze het best kan benaderd worden in een migratie/vluchtelingen-context.

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ PLASTISCHE CHIRURGIE
 
barbieWaarom kiezen personen ervoor om bepaalde plastisch chirurgische ingrepen te ondergaan. In hoevere wegen esthetische redenen mee en welke? Analyseer of dezelfde motivaties gelden voor m/v/x en of hier een gelijklopende historische evolutie waar te nemen is (wijzigen motivaties? Zien we een stijgend aantal aanvragen om estetische redenen? En, in welke mate spelen beeldvorming rond 'de ideale man/vrouw' hierin een rol?)

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

  • Kwestie: Schoonheidsideaal
  • Doorzoek RoSa's online catalogus met trefwoorden: plastische chirurgie / uiterlijk / lichaam / identiteit / beeldvorming / vrouwenlichaam / ...

Leestips:

Psychologie & attitudenonderzoek

♦ POLYAMORIE IN VLAANDEREN

PolyamoryOnderzoek de situatie rond polyamorie, een levenswijze waarin men open staat voor het hebben van meer dan één liefdesrelatie tegelijkertijd. Hoe zit het in Vlaanderen: attitudes, kennis, organisaties, voorkomen, verschil hetero-lgbtq+, … Doe bijvoorbeeld een bevraging bij jongvolwassenen.

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden: polyamorie / relaties / seksualiteit / leefvormen / holebi / queer / polygamie / ...

Leestips:

 ♦ EINDWERKEN INDIENEN ZONDER M/V-AANDUIDING


mvVoor psychologie of bestuurskunde kan een onderzoek worden gevoerd naar het inleveren van papers met alleen studentennummer in plaats van naam. Er is literatuur die aangeeft dat cv’s van vrouwen over het algemeen lager worden beoordeeld dan die van mannen; daarom dat onder meer een aantal Nederlandse gemeentes wel eens gepleit hebben voor anonieme sollicitaties. Vertaal dit verhaal naar het indienen van papers, eindwerken en masterproeven.

Eventueel verdere denkoefening: wat met het m/v/x-verhaal? Kan het anoniem indienen (geen m, geen v en dus ook geen x) ook voor transgenders soelaas bieden?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

  • Kwestie: Arbeidsparticipatie
  • Doorzoek RoSa's online catalogus met trefwoorden: scriptie / vacatures / sollicitaties / acties / discriminatie / gelijke kansen / studenten / universiteiten / hoger onderwijs / …

Leestips:

♦ DE INVLOED VAN EMANCIPATIE OP MANNEN EN MANNELIJKHEID

mannelijkheidHoe zijn mannen ‘veranderd’ onder invloed van de emancipatie? Of meer specifiek: in welke mate is de perceptie van ‘mannelijkheid’ veranderd & hoe? Hebben mannen het juk van hun stereotiepe sekserol (sterk & krachtig zijn, geen emoties tonen, …) kunnen afwerpen? Hebben zij zich hiervan kunnen losmaken of zijn de (schadelijke) klassieke rolpatronen nog steeds alomtegenwoordig?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ RAPE CULTURE IN POPULAIRE MUZIEK
 
blthickeWat zijn de invloeden van rape culture in video's van o.a. Robin Thicke, Miley Cyrus, ... op jonge meisjes en jongens? En wat zijn de gevolgen hiervan op hoe jongens en meisjes naar zichzelf kijken, maar ook met anderen omgaan?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ DE INVLOED VAN SOCIALE MEDIA OP HET ZELFBEELD VAN TIENERS

socialmediaUit onderzoek is gebleken dat tienermeisjes die erg actief zijn op sociale media een slechter zelfbeeld hebben dan leeftijdsgenoten die vaker ‘offline’ zijn. Maar sociale media kunnen ook een positief effect hebben op het zelfbeeld. Via Twitter, Instagram en Facebook wordt er namelijk ook heel wat kritiek geuit op het schoonheidsideaal. De actie #fatkini bijvoorbeeld, waarbij volslanke vrouwen een selfie plaatsen in hun bikini, geeft zelfvertrouwen aan vrouwen die zogezegd geen perfecte maten hebben.

Ga na wat tieners vinden van deze en gelijkaardige acties en hoe sociale media kunnen bijdragen tot een positief zelfbeeld.

Vb. ook #BoPo (body positive) en #lybd (love your body)

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

Pedagogie & lerarenopleiding

♦ MEISJES & WETENSCHAP

WetenschappenMeisjesDe Vlaamse overheid zette de voorbije jaren sterk in op het stimuleren van de interesse in wetenschap en techniek bij jongeren. Hoe kunnen strategieeën die dit wensen te bereiken het best worden toegepast zodat zowel meisjes als jongens gestimuleerd worden? Werk een stappenplan uit.

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ ONDERWIJS 1: GENDER IN DE KLAS


Leerkrachten en opvoeders praten soms onbewust op een verschillende manier tegen jongens en meisjes. Onderzoek het taalgebruik van Vlaamse opvoeders of leraren, gericht naar jongens of meisjes.

Een andere invalshoek: Hoe gaat de Vlaamse leerkracht om met verschillen tussen meisjes en jongens? Hanteren ze hier een bewuste strategie voor?

Een andere invalshoek: Stel een les(senpakket) met een genderbewuste aanpak en inhoud samen.

Boeken♦ ONDERWIJS 2: GLAMOURHELDEN & STOERE PRINSESSEN

Genderstereotypen in de opvoeding van jongens en meisjes. Welke evoluties zien we? En, in hoeverre kunnen ouders of leerkrachten hier zelf de richting in bepalen? Welke vrijheid is er? Analyseer schoolboeken of kinderboeken op representatie en ga na in hoeverre ouders en leerkrachten creatief met eventuele beperkingen omgaan. Zie ook verscheidene tips bij communicatie en media voor meer informatie. 

Een andere invalshoek: werk zelf een schoolboek/kinderboek uit dat bruikbaar is in de klas en/of voor ouders.

♦  ONDERWIJS 3: ATTITUDIEONDERZOEK STUDIERICHTINGEN

Onderzoek de attitudes en vooroordelen van jongens en meisjes ten aanzien van bepaalde thema's en onderwerpen, én de invloed ervan op hun studiekeuze. Hoe kijken jongeren naar studiekeuzes? Hebben ze het gevoel dat ze voldoende informatie krijgen om de juiste keuze te maken? of, voelen ze zich gedwongen in een bepaald keurslijf?

Een andere invalshoek: welke kennis hebben CLB-medewerkers en studiebegeleiders? / in welke mate houden communicatiemedewerkers (die websites en flyers ontwikkelen) rekening met het doorbreken van genderstereotypen bij informatie over studiekeuzes?

Meer informatie vind je bij de tip over wetenschap hierboven.

♦  ONDERWIJS 4: DE ONDERWAARDERING VAN VROUWEN IN DE GESCHIEDENIS


Zie hiervoor de paper- en thesistips bij 'Geschiedenis'

♦ ONDERWIJS 5: GENDER, WERELDBURGERSCHAP & SUPERDIVERSITEIT

Hoe kunnen scholen een genderbewuste aanpak garanderen in een superdiverse context? Is er een specifieke aanpak vereist? We denken bijvoorbeeld aan grootstedelijke contexten. Werk een stappenplan uit voor scholen in Gent, Brussel en/of Antwerpen. 

Andere focus: hoe pak je een thema als ‘wereldburgerschap’ op een genderbewuste manier aan in de klas? Hoe link je het m/v-verhaal aan dat van diversiteit, mensenrechten en democratie & burgerzin? Werk een concrete les uit.

♦ ONDERWIJS 6: GENDER INTEGREREN IN HET BESTAANDE LESSENPAKKET

Werk een les(senpakket) uit voor een specifiek doelgroep (vb. 1ste graad secundair onderwijs ASO) waarbij je gender integreert in het bestaande lesprogramma dat nu gebruikt wordt in Vlaamse scholen. Zo kan je gender integreren in lessen maatschappelijke vorming, wiskunde, literatuur, WO, geschiedenis, …

♦ ONDERWIJS 7: ANALYSE STRATEGIEËN 

Werken de huidige strategieën om meer jongens in zogenaamde 'meisjesrichtingen' of meer meisjes in zogenaamde 'jongensrichtingen' te krijgen? Analyseer en/of stel een nieuw plan op dat wel kan werken. Kijk hierbij eventueel ook naar goede praktijken uit andere landen die in Vlaanderen zouden kunnen worden geïmplementeerd. 

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

 Rechten en criminologie

 ♦ VROUWEN UIT MINDERHEIDSGROEPEN & HET RECHTSSYSTEEM

criminalVrouwen uit minderheidsgroepen krijgen binnen het rechtssysteem vaak met een dubbele benadeling te maken; namelijk met racisme en seksisme. Hoe kunnen we hier allert voor zijn en blijven? Welke kennis is er bij mensen binnen het rechtssysteem over (onbewuste) vooroordelen o.b.v. geslacht, genderrol en/of huidskleur en afkomst? Hoe kunnen we hulpverlening en bijstand, maar ook het rechtssysteem an sich verbeteren/gevoeliger maken?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ DE ANTI-DISCRIMINATIEWETGEVING IN DE PRAKTIJK

antidiscriminatieAnalyseer een concrete case in België of een ander land binnen de Europese Unie.

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ GENDER IN HET BELGISCH VREEMDELINGENRECHT

vreemdelingenrechtWat zijn de pijnpunten bij gendergerelateerde asielaanvragen door vrouwen?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

  • Kwestie: Migratie en gender
  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden: migratie / allochtonen / asiel / vluchtelingen / rechten / vreemdelingenrecht / ...

Leestip:

♦ WAT IS EERBAAR AAN GEWELD?

eerbaarBespreek en evalueer de aanpak van eergerelateerd geweld in België of Europa.
 

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestip:

♦ MANNELIJKE SLACHTOFFERS VAN PARTNERGEWELD

partnergeweldPartnergeweld met vrouwelijke daders en mannelijke slachtoffers, het bestaat ook. Voelen de slachtoffers zich geholpen door de politiediensten en het beleid rond partnergeweld?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

  • Kwestie: Partnergeweld
  • Doorzoek RoSa's online catalogus op trefwoorden: huiselijk geweld / mishandeling / daders / politie / slachtoffers / mannen / ...

Leestips:

 Geschiedenis  

♦ DE ONDERWAARDERING VAN VROUWEN

geschiedenisVrouwen zijn in zowat alle opzichten doorheen de geschiedenis onderbelicht en dus ondergewaardeerd. Zet een aantal belangrijke vrouwen uit een vakgebied in de kijker of schrijf een portret van één vergeten vrouw. Ga na waarom juist haar specifieke geschiedenis onderbelicht werd en zet haar werk naast dat van eventuele mannelijke collega’s.

Een andere invalshoek: ga op zoek naar toegankelijke manieren voor secundaire scholen om de verhalen van deze vergeten vrouwen te integreren in de geschiedenislessen op school.

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ DE MORELE OPVOEDING VAN MEISJES IN HET INTERBELLUM

interbellumDe RoSa-bibliotheek herbergt een aantal unieke boekjes met opvoedingstips uit het interbellum. Ga na hoe het juist zat met de morele opvoeding van meisjes in deze periode. Zien we verschillen vlak na de eerste wereldoorlog versus in de aanloop naar de tweede wereldoorlog? Welke wijzigingen vonden plaats gedurende WOI en welke impact had dit op de morele opvoeding voor meisjes die daar in naoorlogs Europa op zou volgen?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden: interbellum / opvoeding / 20ste eeuw / meisjes / kinderen / normen / genderrollen / …

Leestips:

♦ DE OPVOEDING VAN MEISJES IN HET ROMEINSE RIJK

romeinenDiverse onderzoeksvragen zijn mogelijk: hoe verschilde de opvoeding van jongens en meisjes in het Romeinse rijk? Zien we verschillen tussen rijk en arm? Hoeveel vrijheid in keuzes hadden de meisjes? Was er sprake van gemengd onderwijs of onderwijs voor meisjes? Konden meisjes en jonge vrouwen studeren, en zo ja: wat? Welke plaats hadden meisjes algemeen in het gezin en welke impact had dit op hun opvoeding?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden: antieke oudheid / meisjes / opvoeding / gender / ouders-kindrelatie / …

Leestips:

  • Vrouw droeg soms de broek bij de Romeinen / Artikel in De Standaard 25 mei 2016
  • Women in Ancient Rome: a Sourcebook / Bonne MacLachlan, 2013 - RoSa ex.nr.: FI  m/250
  • Moeder of voedster?: opvoeden en verzorgen in Rome / Anne Van Moll / Artikel in HISTORICA februari 2005 jrg. 28 nr. 01 p. 22-24
  • 'Girlpower' in de oudheid: vrouwelijke gladiatoren in het Romeinse Rijk (ca. 11-200 n.C.) / Artikel in HISTORICA juni 2002 jrg. 25 nr. 02 p. 3-5

♦ DE GESCHIEDENIS VAN RoSa

RoSaRoSa vzw wil anno 2018 als kenniscentrum het genderbewustzijn in Vlaanderen bevorderen en hierdoor de feitelijke ongelijkheid tussen vrouwen en mannen in de samenleving helpen wegwerken. RoSa werkt echter al heel wat langer dan vandaag aan dit doel. In 1977 kwam het idee om in Vlaanderen een vrouwendocumentatiecentrum op te richten. Oprichtster Renée van Mechelen klopte aan bij toenmalig minister van cultuur Rika De Backer-Van Ocken en verkreeg een beperkte subsidie om het vrouwendocumentatiecentrum-project van de grond te krijgen. Op 26 oktober 1978 was het uiteindelijk zover: Documentatiecentrum RoSa vzw (voluit Rol en Samenleving) werd officieel geopend.

Wat is er in de voorbije 40 jaar veranderd? Zowel in context, focus, locatie, werkwijze, … Wat waren de grote mijlpalen? Kunnen vanuit de geschiedenis van het kenniscentrum aanbevelingen worden gedaan naar de toekomst?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ WOMEN'S INTERNATIONAL LEAGUE OF PEACE AND FREEDOM

peaceDe Women's International League for Peace and Freedom werd opgericht gedurende het Vrouwenvredescongres in Den Haag in 1915. Analyseer de rol van de WILPF in post WOI-conflicten. 

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ DAGENHAM & HERSTAL: STAKINGEN MET IMPACT
 
dagenhamDe stakingen in Dagenham (GB, 1968) en Herstal (BEL, 1966) zijn twee belangrijke manifestaties geweest binnen de strijd voor gelijk loon voor gelijk werk. Wat zijn de vergelijkingspunten en verschillen tussen beide stakingen, in zowel organisatie als effecten achteraf?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

  • Wat zoudt gij zonder 't vrouwvolk zijn? Een geschiedenis van het feminisme in België / Monika Triest, 2018 - RoSa ex.nr.: FII m/791
  • À travail égal, salaire égal! / Artikel in AXELLE nr. 186 feb 2016 p. 14-16
  • De vrouwenstaking van Herstal (1966): in Belgie startschot van het moderne feminisme, in Europa grondslag van het EU-gelijkheidsrecht / Marijke Van Hemeldonck - Artikel in BROOD & ROZEN nr. 01 (2006) p. 45-51
  • De heldinnen van de wapenindustrie: Histories staat stil bij eerste vrouwenstaking bij FN in Herstal / Artikel in De Morgen 25 november 2004
  • La grève des femmes de la FN en 1966 / Marie-Thérèse Coenen, 1991 - RoSa ex.nr.: FII m/225

♦ FEMINISTISCHE GOLVEN

golvenIn de populaire geschiedschrijving is er sprake van verschillende golven in het feminisme. Is er in de eerste en tweede golf sprake van een breuk met vorige generaties, of is het meer een continuiteit. En, wat met de derde, vierde, ... golf?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestip:

♦ BERICHTGEVING ONDER DE LOEP

krantenMaak een historische vergelijking tussen de berichtgeving in de media (bv. kranten) vroeger en nu over bv. abortus / vrouwen en mannen met macht / echtscheiding / LHBTQ+ / het hoofddoekendebat / seksueel geweld / grensoverschrijdend geweld / feministisch activisme / ...

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ DE DEELNAME VAN DE VROUWEN AAN DE PARIJSE COMMUNE

communeTijdens de Parijse Commune (1870-71), een erg korte periode maar met grote betekenis voor de arbeidersbeweging, waren vrouwen zowel politiek als militair actief. Achteraf werd hun deelname moreel veroordeeld als buitengewoon onvrouwelijk. Onderzoek de geschiedschrijving over de deelname van vrouwen aan de Parijse Commune.

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

 Kunst en Literatuur

♦ M/V/X-BEELDEN IN KUNST

kunst vrouwNeem interviews af met kunstenaars over hun eigen kunstwerken, met name over hun eigen visie over de volgende aspecten in hun werk: ‘vrouwelijkheid’, 'mannelijkheid', 'gender', ‘feminisme’, ‘seksualiteit’, ‘de ervaring van de vrouw’, 'de ervaring van de man', 'genderbending', …

Ga dieper in op waarom de kunstenaars in kwestie deze ‘eigen ervaringen’ in hun werk incorporeren. Zien ze kunst als emanciperend? Kritisch? Persoonlijk? Politiek?

Vb. http://www.wiels.org/en/exhibitions/668/Body-Talk-Feminism-Sexuality-and-the-Body-in-the-Work-of-Six-African-Women-Artists

Een andere invalshoek: analyseer specifieke m/v/x-beelden in de kunst van mannen en vrouwen en vergelijk deze.

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

  • Portretten van inspirerende vrouwen: kunst
  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden: vrouwbeelden / vrouwelijkheid / manbeelden / mannelijkheid / genderbending / transgender / queer / beeldvorming / kunst / kunstenaressen / ...

Leestips:

♦ FEMINISTISCH ACTIVISME IN KUNST

guerrillaDe voorbije jaren zagen we heel veel kunst die seksisme, seksueel geweld, grensoverschrijdend gedrag en anti-feminisme aankaarten. Diverse onderzoeksmogelijkheden: impactanalyse – analyse van aanpak – analyse evolutie.

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan: 

  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden: feministische kunst / kunst / feministisch / feminisme / kunstenaressen / acties / ...

Leestips: 

♦ DE REPRESENTATIE VAN KUNSTENARESSEN IN MUSEA EN GALERIJEN

MuseoVrouwen zijn veel beter vertegenwoordigd in de kunstwereld dan vroeger, maar als er gekeken wordt naar het percentage vrouwen dat effectief de kans krijgt om hun werk tentoon te stellen, kunnen we niet anders dan spreken van een glazen plafond. Meer en meer musea en galerieën proberen wel uit te pakken met een vrouwelijk jaarprogramma. De Londense Saatchi gallery bijvoorbeeld vierde begin in 2017 haar dertigste verjaardag met een herexpositie met werken van 14 vrouwelijke kunstenaressen.

Bekijk de representatie van vrouwelijke kunstenaressen in musea en/of galerieën door de jaren heen. Nemen we een positieve evolutie waar? En, hoe divers is die vrouwelijke representatie?

Een andere invalshoek: doe suggesties aan een specifiek museum of een bepaalde gallerij om de (gender)diversiteit in de toekomst te vergroten of om in te zetten op positieve genderbewuste PR om het werk van deze vrouwen te promoten.

Een andere invalshoek: ga de bestaande collectie van een museum of gallerij na: in welke mate is in de collectie aandacht voor gender, voor het werk van vrouwelijke kunstenaars, voor het doorbreken van stereotypen, ... ?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden: kunst / kunstenaressen / participatie / tentoonstellingen / musea / ...

Leestips:

♦ MEER DIVERSE AUTEURS GESELECTEERD VOOR LITERATUURPRIJZEN?

eciVirginia Woolf schreef het al in ‘A Room of One’s own’, namelijk dat in de literatuurgeschiedenis vrouwen steevast zijn genegeerd en dat ze enkel in staat zouden zijn om over ‘vrouwenzaken’ te schrijven. Veel is intussen veranderd, maar in hoeverre biedt de literaire wereld vandaag daadwerkelijk ‘gelijke kansen’?

Kijk naar de verhouding m/v/x, maar ga ook na hoe literatuur van deze auteurs gewaardeerd wordt en beschreven wordt. Analyseer de selecties voor de grote literatuurprijzen. Kijk niet enkel naar representatie m/v/x, maar ook naar de link auteur-thema. Is er aandacht voor roldoorbrekende auteurs? Denk aan vrouwelijke auteurs met een survivalboek of mannelijke auteurs die een roman voorschotelen waarbij het gezin en de opvoeding centraal staat. En wat met bredere diversiteit? Welke m/v/x krijgen erkenning en waarom?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ VROUWELIJKE KUNSTENAARS


kunst“De kunstwereld wordt eindelijk een vrouwenwereld", zo kopte De Morgen online nu ongeveer drie jaar geleden (28 augustus 2014). Zoek op in hoeverre er voor vrouwen in de kunstwereld nog steeds een glazen plafond bestaat of neem onder de loep welke obstakels vrouwelijke kunstenaars doorheen de geschiedenis gekend hebben. Leg de focus op de Vlaamse context of verruim je blik.

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ VROUWELIJKE AUTEURS

schrijvenVrouwelijk schrijverschap is niet altijd een evidentie geweest. Gebrek aan scholing of kapitaal, maatschappelijke druk, kinderzorg,... zoveel factoren beletten dat vrouwelijk talent aan de oppervlakte kon komen. Hoe lieten schrijfsters (in een bepaalde periode, stroming, plaats,...) bedenkingen hierover doorschemeren in hun fictie-werk?

Een andere invalshoek: hoe hebben diverse vrouwen hun ervaringen, niet alleen met seksisme, maar ook met racisme of discriminatie op basis van leeftijd, etniciteit, ... een plaats gegeven in hun literatuur?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestip:

 ♦ GENDERBENDING IN DE KUNST

realation-in-timeBespreek genderbending in hedendaagse performance kunst, of gebruik een historisch perspectief.

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

  Filosofie en religie 

♦ HET VROUWELIJKE LICHAAM IN HEILIGE TEKSTEN

boek 2Zowel in het christendom, de islam en het judaïsme wordt er in heilige teksten heel wat beweerd m.b.t. tot vrouwen, hun lichaam, reinheid & maagdelijkheid, alsook wat een ‘deugdelijk’ leven voor een vrouw inhoudt. Rekening houdend met het feit dat mannen de interpretatie van de Koran als hun terrein beschouwen, is het een belangrijke vraag in welke mate vrouwen zélf de kans krijgen om hun eigen ‘vertaling’ (exegese) van deze heilige teksten te maken, alsook welke feministische kritiek daarop te formuleren valt.

Een andere invalshoek: binnen streng godsdienstige samenlevingen gelden er strenge normen. Het zijn echter vaak vrouwen wiens doen en laten het meest aan regels wordt onderworpen. De motivatie voor zulke strenge geboden vloeit voort vanuit een bepaalde interpretatie van heilige teksten (Bijbel, Koran, Thora). Kan men stellen dat het patriarchaat gesteund wordt vanuit religie?

RoSa biedt kan-en-klaar materiaal aan:

  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden: heilige teksten / feministische exegese / exegese / feministische theologie / vrouwenlichaam / vrouwelijkheid / religie / islam / jodendom / christendom / ...

Leestips:

♦ HINDOEÏSME, HET KASTENSYSTEEM & HET PATRIARCHAAT

dalitHoe kunnen Dalit-vrouwen opkomen voor hun vrouwenrechten? Zij staan buiten het Indiase kastensysteem en worden de ‘onaanraakbaren’ genoemd. De discriminatie binnen het traditionele kastesysteem is bijzonder schadelijk. Ook in het hindoeïsme is de mannen-macht alomtegenwoordig. In 2006 werd in Den Haag voor de allereerste keer een conferentie georganiseerd waarin men het over de rechten van Dalit-vrouwen had. Nu zijn we intussen zoveel jaar later. Werd er enige vooruitgang geboekt?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

  • Doorzoek de online catalogus op de trefwoorden: sociale stratificatie / patriarchaat / india / discriminatie / ...

Leestips:

♦ MODELLEN VOOR THEORIEVORMING INZAKE GENDER

filosofie2Meerdere onderzoeken mogelijk. Feministische filosofie & epistemologie in genderstudies, zoals intersectionaliteit, seksuele differentie, interferentie, ...

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal:

Leestips:

♦ FILOSOFISCH TE WERK

filosoWat is de visie op man/vrouw-verhoudingen bij verschillende poststructuralistische filosofen?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

  • Doorzoek de online catalogus op de volgende relevante trefwoorden: postmodernisme / filosofie / derrida jacques / foucault michel / lyotard jean-françois / ... 

Leestip:

  • From performativity to Aporia: taking 'tremendous responsibility' towards feminism and the university / Artikel in GENDER & EDUCATION jrg. 28 nr. 03 (mei 2016) p. 359-371
  • The feminine subject / Susan Hekman, 2014 - RoSa ex.nr.: FII h/447
  • Feminism and power: the need for critical theory / Mary Caputi, 2013 - RoSa ex.nr.: FII p/636
  • Irigaray and lyotard: birth, infancy, and metaphysics / Artikel in HYPATIA jrg. 27 nr. 01 (win 2012) p. 139-162
  • Mad for Foucault: rethinking the foundations of queer theory / L. Huffer, 2010 - RoSa ex.nr.: FII h/351
  • I. In search of the self: feminism, postmodernism and identity / Stapleton, Karyn - Artikel in FEMINISM & PSYCHOLOGY jrg. 10 nr/ 04 nov 2009 p. 463-469
  • Gender after Lyotard / Margret Grebowicz, 2007 - RoSa ex.nr.: FII h/312

 Wetenschap en techniek

♦ ECOLOGISCHE ALTERNATIEVEN VOOR TAMPONS & MAANDVERBAND

menstruatie"De menstruatiecup en het wasbare maandverband zijn niet meer weg te denken uit de marketingstrategie van tegenwoordig. Bol.com noteerde de afgelopen jaren maar liefst een vervierdubbeling van het aantal ecologische alternatieven voor maandverband en tampons. Een evolutie die ons van dat taboe over bloeden afhelpen, klinkt het. Maar het oog en het comfort willen ook wat. En dus komen steeds meer start-ups met het idee van de menstruatieslip: een stukje lingerie dat neutraal tot aantrekkelijk oogt en alle extra voorzorgsmaatregelen tijdens het menstrueren overbodig wil maken." (De Standaard 07/09/2017)

Onderzoeksmogelijkheden: ontwikkel zelf een nieuwe ecologische variant / ga na welke variant het minst schadelijk is voor het milieu / ga na welke variant het minst schadelijk en/of het meest gebruiksvriendelijk is voor vrouwen / ...

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden: menstruatie / ecologie / duurzaam / milieu / ...

Leestips:

  • Na de populaire cup nu ook menstruatieslips : Artikel in De Standaard 07 september 2017
  • De duurzame-menstruatiehype is een zegen / Artikel in TROUW 12 augustus 2017
  • Ecologische doekjes voor het bloeden / Artikel in De Standaard 08 augustus 2017
  • Herbruikbaar maandverband is trendy/ Artikel in De Standaard 07 augustus 2017
  • Nooit meer tampons / Artikel in De Standaard 24 april 2017
  • Duurzaam merk voor vrouwelijke hygiëne Yoni: 'We willen het taboe rond menstruatie doorbreken' / Artikel in Knack 11 november 2016

♦ HOE VROUWEN INTEGREREN IN WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK?

sport"In een commentaarstuk in het toonaangevende ‘British Journal of Sports Medicine’ klagen onderzoekers aan dat vrouwen te weinig deel uitmaken van testgroepen in onderzoek naar sporten." dixit De Standaard 7 juni 2016. 

Voer zelf wetenschappelijk onderzoek met/naar vrouwen of doe suggesties naar andere wetenschappers waarom dit van belang is en hoe ze de ondervertegenwoordiging van vrouwen (in bijvoorbeeld wetenschappelijk sportonderzoek) kunnen aanpakken.

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

  • Wetenschappelijk sportonderzoek blijft blind voor vrouwen / Artikel in De Standaard 7 juni 2016
  • Sekse, gender en gezondheid. Ontwikkelingen in het wetenschappelijk onderzoek / Toine Lagro-Janssen - Artikel in TIJDSCHRIFT VOOR GENDERSTUDIES (2005) jrg. 08 nr. 02 p. 2-11
  • Wetenschappelijk onderzoek en de genderproblematiek / Kristien Vercoutere & Elisabeth Monard, 2002 - RoSa ex.nr.: EII a/443

♦ OVER DE SEKSISTISCHE GRENZEN HEEN: VROUWELIJKE WETENSCHAPPERS AAN HET WOORD

female scientistHoe kan het dat het aandeel vrouwen in wetenschappelijke functies daalt met iedere trede op de carrièreladder? Zijn vrouwen eigenlijk wel ambitieus? Of worden ze tegengewerkt door hun omgeving? Dat de academische wereld vaak seksistisch is, is al meermaals gebleken uit onderzoek.

Zoek uit hoe één of meerdere struikelblokken voor vrouwelijke wetenschappers kunnen weggewerkt worden door de vrouwelijke wetenschappers zelf aan de tand te voelen met een vragenlijst. Bv. Hoe staan vrouwelijke wetenschappers tegenover het invoeren van quota in de academische wereld? Zouden leidinggeven en leden van de sollicitatiecommissies vooraf testen moeten afleggen om ze meer bewust te maken van onbewuste vooroordelen? Hoe kan parttime werken mogelijk gemaakt worden?

RoSa biedt kant-en-klaar-materiaal:

  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden: wetenschappelijke beroepen / wetenschap / onderzoek / participatie / universiteiten / seksisme / ...

Leestips:

  • Campus is mannenbastion (en dat ligt ook een beetje aan de vrouwen zelf) / Artikel in De Morgen 13 december 2016
  • Waarom zo langzaam? Bij elke wetenschappelijke carrièrestap blijven minder vrouwen over / Artikel in PANDORA dec 2016 p. 13
  • Seksuele intimidatie aan UGent: ‘Verhaal beperkt zich niet tot één professor’ / Artikel in De Standaard 13 juni 2016
  • Why aren't there more women in science ? The industry structure is sexist / Artikel in The Guardian 31 mei 2016
  • Lab girl: one woman's fight to overcome sexism and save the world / Artikel in The Guardian 10 april 2016
  • The only woman in the room: why science is still a boys' club / Eileen Pollack, 2015 - RoSa ex.nr.: DIII3a/75
  • Vrouwelijke wetenschappers zijn #distractinglysexy na uitspraken Nobelprijswinnaar / Artikel in De Standaard 12 juni 2015
  • Eén blunder of symptoom van wijdverspreid seksisme? Willem Elias neemt ontslag als decaan / Artikel in De Standaard 18 april  2015
  • You, me or her: leaders' perceptions of responsibility for increasing gender diversity in STEM departments / Artikel in PSYCHOLOGY OF WOMEN QUARTERLY jun 2015 jrg. 39 nr. 02 p. 210-225
  • Corridor Talk: Canadian Feminist Scholars Share Stories of Research Partnerships / Rachel Berman, 2014 - verwacht in de RoSa-bib
  • Promotie? Je kind maakt je toch ook gelukkig? Website Sassy brengt seksistische verhalen uit academische wereld / Artikel in De Standaard 24 maart 2014
  • Academic motherhood: how faculty manage work and family / Kelly Ward & Lisa Wolf-Wendel, 2012 - RoSa ex.nr.: EII a/759

♦ ENERGIEVOORZIENING

energiapuntorgVrouwen worden vaak over het hoofd gezien bij het uittekenen van energieprojecten in landen in ontwikkeling. Hun actieve betrokkenheid is nochtans cruciaal: vrouwen zijn dagelijks verantwoordelijk voor de energievoorziening van familie en gemeenschap, kennen de praktische moeilijkheden en concrete ergernissen. Hoe kunnen vrouwen meer betrokken worden in energieprojecten en hoe kan energievoorziening meer op hun maat worden aangepast?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ PROJECTONTWIKKELING

werkwijze-productontwikkelingOok bij productontwikkeling, architectuur en andere technische ontwerpstudies kan genderbewust te werk gegaan worden. Zowel bij het ontwikkelen van het basisidee als bij de uitwerkings- en de marketingfase kan aandacht gegeven worden aan het (ergonomisch) gebruikvriendelijker maken voor vrouwen, en het doorbreken van genderstereotiepe materialen, beelden,...

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

 (Arbeids)participatie

♦ PARTICIPATIE & REPRESENTATIE DOOR EEN INTERSECTIONELE BRIL

diversityIn diverse sectoren en domeinen die voorheen als (bijna) exlusieve mannenzones werden beschouwd, zien we anno 2018 dat de participatie en representatie van vrouwen sterk gestegen is. Al snel worden de lauwerkransen bovengehaald, omdat de 'diversiteit er op vooruit aan het gaan is'. Maar is dat terecht of geeft dit een verkeerd beeld? Welke vrouwen krijgen kansen? Gaat het hier enkel om hoogopgeleide witte vrouwen of kunnen we van een ware diversiteitsboom spreken waarbij álle vrouwen hun kans krijgen: hoogopgeleide zwarte vrouwen, lesbische vrouwen met een hoofddoek, heterovrouwen met een trans verleden, ... Hoe divers is de vooruitgang? Ga op onderzoek. 

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

  • Doorzoek RoSa's online catalogus op trefwoorden: intersectionaliteit / representatie / participatie / arbeidsparticipatie / politieke participatie / ...

Leestips:

  • Het gaat dus níet steeds beter met diversiteit in de media / Artikel in NRC Handelsblad 26 januari 2017
  • Zwart model recreëert reclamecampagnes om gebrek aan diversiteit te tonen / Artikel in Knack 09 december 2016
  • Niet alle jonge zwarte vrouwen zijn perfect.  Nieuwe HBO-serie 'Insecure' vult leegte die 'Girls' achterliet / Artikel in De Morgen 30 november 2016
  • Ava DuVernay becomes first woman of color to direct a $100m film / Artikel in The Guardian 04 augustus 2016
  • Gender and media: representing, producing, consuming / Tonny Krijnen, 2015 - RoSa ex.nr.: GI  a/214
  • Women, work, and family: how companies thrive with a 21st-century multicultural workforce / Michele A. Paludi, 2014 - RoSa ex.nr.: EI a/233

♦ GENDERDISCRIMINATIE EN SEKSISME IN SPORT

footballGender(discriminatie) en seksisme in de wereld van de sport, hoe zit het daarmee?
Analyseer en vergelijk berichtgeving rond één van onderstaande topics of tracht een plan op te stellen om deze genderdiscriminatie tegen te gaan: de lagere lonen voor vrouwelijke topsporters en coaches, de nadruk die in de media en beeldvorming van vrouwelijke sporten en sporters op het uiterlijk wordt gelegd, de vaak nog steeds erg strikte opdeling die gemaakt wordt tussen 'mannen-' en 'vrouwensporten', de logische aanvaarding van mannencoaches bij vrouwenploegen vs. de consternatie als dit even omgekeerd zou zijn (vb. de recente vrouwelijke coach bij Clermont), ... 

Een andere invalshoek: ga na wat de impact is of kan zijn van positieve initiatieven of trends met gelijkheid m/v/x voor ogen: gelijk prijzengeld voor vrouwelijke en mannelijke surfers of voetvallers, gemengde sporten die in opmars zijn, het niet langer toelaten van seksistische, racistische of andere discriminerende mediaverslaggeving, ...

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ VROUWEN IN RELIGIEUZE FUNCTIES
 
priestsBisschoppen in de Anglicaanse kerk, priesters in de Christelijke kerk, … steeds vaker komen er stemmen op die pleiten voor meer en betere integratie van vrouwen binnen de verschillende religieuze strekkingen; voornamelijk dan binnen de religieuze topfuncties. Hoe ver staan de vorderingen? Maak een wereldwijde vergelijking of leg jouw onderzoeksfocus op de evolutie binnen één kerk of religie. Hoe ziet de (nabije) toekomst er uit?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ VROUWEN IN MILITAIRE & VEILIGHEIDSBEROEPEN

armyWelke evoluties zien we wereldwijd? Welke krachten spelen een rol in dit verhaal? Wie is voor, wie is tegen en waarom? Welke bastions lijken het moeilijkst vatbaar voor vrouwelijke integratie? Maak een historische of geografische analyse. 

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

  • Thai police academy bans women from enrolling and refuses to explain why / Artikel in The Independent 08 september 2018
  • US Marines get first female infantry officer / Artikel in BBC News 26 september 2017
  • Integrating the US military: race, gender, and sexual orientation since World War II / Douglas W. Bristol (e.a.), 2017 - RoSa ex.nr.: EII a/770
  • Indian armed forces to allow women in combat roles / Artikel in The Guardian 24 februari 2016
  • Women are already on the front lines. Now they get official recognition for it / Artikel in The Guardian 04 december 2015
  • VS-leger: voor het eerst vrouwen afgestudeerd in top-commando-opleiding, mogen niet vechten / Artikel in Knack 19 augustus 2015
  • Two women qualify as US army rangers / Artikel in The Guardian 18 augustus 2015
  • First women step into artillery positions as US military opens combat jobs / Artikel in The Guardian 15 april 2014
  • Profession: policier. Sexe: féminin / Geneviève Pruvost, 2007 - RoSa ex.nr.: EII d/112
  • Police women: life with the badge / Sandra K. Wells (e.a.), 2005 - RoSa ex.nr.: EII g/375
  • La présence féminine dans les corps de police / Isabelle Huart - RoSa ex.nr.: EII a/544

 Genderidentiteit en seksuele diversiteit

♦ TRANS IN HET AMERIKAANSE LEGER

usarmy"De Amerikaanse regering zal onder geen beding transgenders toelaten op welke post dan ook in het leger. Dat liet president Donald Trump woensdag weten via Twitter. 'Ons leger moet gericht zijn op beslissende en overweldigende overwinningen en kan niet worden geremd door de enorme medische kosten en de ontwrichting die transgenders in het leger met zich mee zouden brengen. Dank u'." (TROUW 26/07/2017)

Onderzoeksmogelijkheden: welke impact zal deze beslissing concreet hebben? / welke protestacties vonden plaats / hoe beleven transgenders die momenteel actief zijn in het leger dergelijke beslissing/vooruitzichten? / ...

RoSa biedt kant-en-klaarmarteriaal aan: 

  • Kwestie: Variatie in gender
  • Doorzoek RoSa's online catalogus op trefwoorden: transgender / transseksualiteit / transfobie / mensenrechten / verenigde staten / overheidsbeleid / leger / militaire beroepen / ...

Leestips:

  • Integrating the US military: race, gender, and sexual orientation since World War II / Douglas W. Bristol (e.a.), 2017 - RoSa ex.nr.: EII a/770
  • Voorlopig geen ontslagbrief voor Amerikaanse transgender-militairen / Artikel NOS 30 augustus 2017
  • Is er een probleem met transgenders in het leger? / Artikel De Redactie 27 juli 2017
  • Trump krijgt weinig bijval voor transgender-verbod in leger / Artikel in TROUW 27 juli 2017
  • Transveteranen reageren op Trumps besluit om transgenders uit het leger te weren / Artikle in VICE 27 juli 2017
  • In het Amerikaanse leger is geen plek meer voor transgenders / Artikel in TROUW 26 juli 2017
  • Trump wil geen transgenders meer in zijn leger: “Ons leger moet gefocust zijn op besluitvaardige en overweldigende overwinningen” / Artikel in Het Nieuwsblad 26 juli 2017
  • ‘Transgenders in leger zijn duur en storend’ / Artikel in De Standaard  26 juli 2017

♦ TV-CLICHÉS OVER LESBI-QUEER VROUWEN: STERVEN ALLE LESBIENNES OP TV?

lexa2De voorbije jaren namen we een stijgend aantal zich als vrouw identificerende LGBTQ-personages waar. Aan de overkant van de oceaan ontstond er begin 2016 echter een enorme rel op sociale media nadat een aantal belangrijke vrouwelijke LGBTQ-personages kort na elkaar aan hun einde kwamen. Deze evolutie bleek niet beperkt tot de series die begin 2016 ter sprake kwamen. Er bleek na analyse van diversie tv-series een zeer vaak terugkerend plot te bestaan, de ‘bury your gays trope’, zoals men er ook wel naar verwijst: waarbij een LGBTQ-personage sterft om de plot (en meestal de verhaallijnen van die andere Niet-LGBTQ-personages) vooruit te helpen of diepgang te geven. Onderzoek in hoeverre hier ook sprake van is bij Europese televisieseries of ga op zoek of er ook andere ‘tropes’ zichtbaar zijn. Zo is er ook sprake van de ‘hide your lesbian trop’ of de ‘token lesbian’. Hoe is het gesteld in België?

Een andere invalshoek: Voor heel wat van deze jonge meisjes is de gestorven heldin vaak het enige fictieve personage waar ze zich echt mee kunnen identificeren (ook al is de visibiliteit van LGBTQ gestegen, er lopen nog steeds geen emmers van over). Onderzoek de impact die dergelijke tropes kunnen hebben op jonge meisjes die hun seksuele en genderidentiteit aan het ontdekken zijn (en vaak in een omgeving leven waar dergelijke rolmodellen enkel op tv zichtbaar zijn). 

 

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden: holebi / lesbische vrouwen / queer / beeldvorming / televisie / ...

Leestips: 

♦ THE QUEER (LEAD) ROLE

lexaAnalyseer de evoluties op het gebied van beeldvorming rond het belang (of onbelang) van ‘de coming out’ en ‘de vreemde eend’. Lange tijd waren LGBTQ-personages in TV en film vooral LGBTQ, ze hadden veel minder andere inhoudelijke betekenis. Ze waren ‘die ene’ en er werd vooral aandacht gevestigd op het feit dat ze LGBTQ waren. Er ging bijgevolg veel aandacht naar ‘coming out’, ‘de reacties van anderen’, ‘het proces van zelfaanvaarding’, et cetera. Momenteel zien we een nieuwe trend: personages die (ook) seksuele interesse tonen in personages van hetzelfde geslacht moeten niet langer die coming out doen; moeten zich niet langer als het één of het ander labelen. Queer is meer dan ooit het codewoord: who cares who you are with? ‘seksuele oriëntatie’ wordt bij deze volledig buiten beschouwing gelaten en ook de reacties van anderen zijn quasi nonchalant.

Voorbeelden hiervan zijn tv-series als: The 100, Lost Girl, Black Sails, Wynonna Earp en net nog Game of Thrones. En terwijl LGBTQ-personages vroeger meestal randpersonages waren, nemen ze steeds vaker een grotere rol op. In het geval van The 100 en Lost Girl gaat het zelf om hoofdpersonages. De personages geven zelf geen moer om hun (homo)seksuele voorkeur – en zijn er bijgevolg ook niet door ‘getormenteerd’ (thank god!). Ook de omgeving lijkt er niet om te malen: niemand verschiet, niemand moet door een fase van aanvaarding, niemand vind het niet kunnen. Of hoe televisie soms een stap voor kan zijn op de samenleving. Analyseer dit fenomeen en de impact ervan op hoe tienermeisjes zich gaan identificeren (of net niet): zien we hier een directe link?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden: holebi / lesbische vrouwen / queer / beeldvorming / televisie / ...

Leestips:

♦ BI-VROUWEN EN HUISELIJK GEWELD

heardDe scheiding van acteurs Johnny Depp en Amber Heard is alomtegenwoordig in de media. Dat de scheiding er komt nadat Heard Depp beschuldigde van huiselijk geweld is daar uiteraard een grote factor in. De pers 'smult' hierbij van de biseksualiteit van Amber Heard. Haar biseksualiteit zou haar 'sowieso onbetrouwbaar' maken, ze zou Depp hebben 'voorgelogen', haar biseksualiteit zou 'iets uit het verleden zijn', ze zou 'lesbisch geweest zijn voor ze met Depp trouwde', er wordt gesproken over haar 'biseksuele neigingen', en ga zo maar door... Dat ze bi is, kwam voor er sprake was van een scheiding (en zeker sinds ze met Depp getrouwd was) amper aan bod, terwijl ze nu om de haverklap als 'de biseksuele actrice' wordt omschreven. De backlash die er op Amber Heard komt puur omdat ze zowel relaties heeft (gehad) met of gevoelens heeft (gehad) voor mannen en vrouwen is enorm. Onderzoek hoe biseksualiteit ook in andere (gelijkaardige) zaken aan bod komt en wordt uitgespeeld.

Andere invalshoek: de zaak rond Heard en Depp en huiselijk geweld doet ook andere vragen oprijzen: lopen bi-vrouwen een groter risico op huiselijk geweld?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal:

  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden: holebi / biseksualiteit / huiselijk geweld / slachtoffers / ...

Leestips:

  • Bisexual women are more likely to face abuse – and no one is asking why / Artikel in The Independent 08 juli 2018
  • Amber Heard werkt mee aan campagne tegen huiselijk geweld / Artikel in De Standaard 28 november 2016
  • Why bisexual women like Amber Heard are more at risk for domestic violence / Artikel in The Globe and Mail 24 augustus 2016
  • Bisexuality And Intimate Partner Violence: Enabled And Encouraged / Artikel in The Huffington Post 23 augustus 2016
  • We Believe Amber Heard / Artikel AFTERELLEN.COM 9 juni 2016
  • Amber Heard’s “bisexual past”: Lurid coverage of Johnny Depp abuse allegations shows how deep bisexual backlash can go / Artikel in SALON.COM 2 juni 2016
  • Tabloid ‘source’ blames Amber Heard’s ‘bisexual tendencies’ for breakdown of marriage to Johnny Depp / Artikel in Pink News 29 mei 2016
  • Amber Heard is married and still bisexual / Artikel AFTERELLEN.COM 5 februari 2015
  • Bisexual women's understandings of social marginalisation: 'The heterosexuals don't understand us but nor do the lesbians' / Nikki Hayfield (e.a.) - Artikel in FEMINISM & PSYCHOLOGY aug 2014 jrg. 24 nr. 03 p. 352-372
  • (On)zichtbaar: onderzoek naar (seksueel) geweld tegen lesbische en bisexuele vrouwen en meisjes : een landelijk onderzoek onder 1288 vrouwen / Diana Van Oort, 1994 - RoSa ex.nr.: FII g/356

♦ LESBiENNES IN HET JEUGDWERK OF DE SPORTVERENIGING

jeugdwerkWie kijkt er vandaag de dag nog raar op van iemand die zich identificeert als holebi in de groep? Niemand… en tegelijk iedereen! Holebi’s voelen zich nog al te vaak ‘de vreemde eend in de bijt’, ook in de jeugdwerking of sportvereniging. Daarnaast ervaren homojongens en lesbische meiden bepaalde hinderissen op heel andere manieren én zijn er natuurlijk drempels die voor de jongens wel gelden en voor de meisjes niet – en omgekeerd. Mogelijks gelden deze hindernissen ook nog eens anders voor bi-meisjes. Wat zijn specifieke vragen, noden, problemen, voor lesBische meisjes en hoe kunnen we aan een LB-vriendelijkere jeugdbeweging of sportclub werken? Maak gemakkelijk toepasbare aanbevelingen voor deze verenigingen.

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

♦ LBT-VROUWEN IN ARMOEDE EN SOCIALE UITSLUITING

armoedeZijn er bepaalde specifieke risicofactoren waardoor LBT-vrouwen in bepaalde omstandigheden (vb. asielaanvraag) meer kans maken om in armoede en sociale uitsluiting terecht te komen? Uit ervaringen van hulporganisaties blijkt dat LBT-vrouwen beduidend minder vaak dan hun mannelijke tegenhangers de weg naar de hulpverlening vinden. Hoe komt dit en wat kunnen deze organisaties er aan doen? Wat weerhoudt LBT-vrouwen van toenadering tot hulpverleningsorganisaties? Zien we een gelijkaardig fenomeen in andere Europese landen?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden: armoede / holebi / transgender / lesbische vrouwen / hulpverlening / sociale problemen / sociale klasse / …

Leestips:

♦ TRANSGENDER & BEELDVORMING


SophiaDe laatste jaren zien we een stijgend aantal transpersonages opduiken op televisie. Steeds meer gaat het ook om effectieve hoofdrollen met een inhoudelijk verhaal (en dus niet meer als pure karikatuur). Zo zijn er onder meer Sophia Burset in Orange is the new black (VS), Maxine in Wentworth (Australië), Mia in Hit & Miss (GB) en in Vlaanderen Kaat in Thuis.

Deze trend verloopt niet zonder discussies: zo was er het debat over Maxine in Wentworth, aangezien deze transvrouw gespeeld wordt door een mannelijke acteur. Ook actrice Scarlett Johansson kreeg de wind van voor toen ze de rol van een transman wou vertolken. Transvrouw Sophia Burset in OITB wordt gespeeld door een openlijke transvrouw, namelijk Laverne Cox. Die laatste kreeg heel wat positieve reacties op haar vertolking. Ze prijkte zelfs op de cover van TIME-magazine als eerste transgenderpersoon ooit.

Wat kan worden gezegd over de huidige houding van de Vlaamse bevolking ten opzicht van het transgnderthema op televisie? Of: wat denken transgenders zelf over hoe ‘trans’ een plek krijgt in het televisie-landschap?

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

  • Doorzoek de online catalogus op trefwoorden: populaire cultuur / transgender / genderbending / beeldvorming / televisie / televisieprogramma’s / attituden / ...

Leestips:

♦ TRANSGENDERS & ERKENNING

transgenderDe afgelopen jaren konden we in het nieuws meer dan eens lezen dat transgenders meer rechten of erkenning kregen. Zo kwam er ook uit India, Zweden en Duitsland goed nieuws. België is al langer een voorloper inzake transrechten. Maar wat betekent zoiets als ‘voorloper’ nu concreet, wat houdt ‘erkenning’ in en om de erkenning van welke rechten gaat het nu juist? Maak een analyse van de evolutie in één land, vergelijk verschillende landen met elkaar of maak een analyse over wat we in de (nabije) toekomst nog kunnen verwachten. Ook een oplijsting van de vele blijvende hiaten in dit verhaal kan een interessante uitdaging zijn.

Een andere invalshoek: wat als iemand zich man noch vrouw voelt? Duitsland is voorlopig het enige Europese land waar pasgeborenen zonder duidelijk geslacht mogen geregistreerd worden. Zweden koos voor een geslachtsneutraal voornaamwoord. Wat weerhoudt andere landen dit ook te doen? 

RoSa biedt kant-en-klaar materiaal aan:

Leestips:

 Meer

Bovenstaande tips zijn slechts een greep uit een veel uitgebreider aanbod. Per richting kunnen nog heel wat andere onderwerpen aan bod komen. Ben je op zoek naar meer tips of informatie, of heb je zelf een tema voor ogen, aarzel dan niet om ons te contacteren: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. of 02 511 56 22.