Elke editie van de Uitgelezen zet een vijftiental, al dan niet nieuwe, boeken uit onze collectie in de kijker. De herfst-editie van 2025 staat in het licht van sekswerk. Hieronder lees je onze korte besprekingen van een selectie boeken over dit belangrijke, feministische topic.
Chanelle Gallant & Elene Lam
Not Your Rescue Project: Migrant Sex Workers Fighting For Justice
Chicago: Haymarket Books, 2024. 269 p.
Als het over migratie en sekswerk gaat wordt er vaak óver sekswerkers gesproken, niet met of door hen. Nochtans zouden zij zelf centraal moeten staan in discussies over hun rechten, veiligheid en autonomie. Daar brengt dit boek verandering in. De auteurs ontkrachten mythes over migranten die in de seksindustrie werken, onderzoeken de relatie tussen sekswerk en migratie. Ze leggen verder ook onderliggende maatschappelijke omstandigheden bloot die een invloed hebben op het welzijn en de veiligheid van deze sekswerkers, zoals seksisme, racisme, en de criminalisering van hun werk.
Bernadette Barton, Barbara G. Brents & Angela Jones [Eds.]
Sex Work Today: Erotic Labor in the Twenty-First Century
New York: New York University Press, 2024. 428 p.
Sekswerk in de 21ste eeuw is divers: online sekswerk, ‘sugar dating’, pornografie, escorting, telefoonseks, strippen en straatsekswerk zijn slechts een deel van het brede scala. Dit omvangrijke boek geeft aan de hand van essays van academici en sekswerkers een inkijk in het brede landschap van sekswerk anno 2024. De essays bieden een intersectioneel perspectief op hoe digitale technologie de seksindustrie getransformeerd heeft, de invloed van criminalisering en wetgeving op sekswerk, de economische en geografische aspecten van (seks)werk, diversiteit aan en ongelijkheden binnen sekswerk, en activisme van sekswerkers.
Kurt Fowler
The Rise Of Digital Sex Work
New York: New York University Press, 2023. 263 p.
Heeft technologie sekswerk voorgoed veranderd? Assistent-professor Kurt Fowler gaat in gesprek met sekswerkers over hoe internet een rol speelt in hun werk. Van imago’s opbouwen op sociale media tot cliënten preventief screenen en de veiligheid die een online gemeenschap kan bieden: vijftig geïnterviewde sekswerkers bieden een inkijk in hun digitale wereld.
Matilda Bickers, peech breshears & Janis Luna
Working It: Sex Workers on the Work of Sex
Oakland, California: PM Press, 2023. 221 p.
Dit boek schetst een intiem portret van het leven van sekswerkers over de hele wereld. In deze bundeling van essays wordt al snel duidelijk dat sekswerkers geen universele ervaringen met elkaar delen: ze werken op een andere manier, om een andere reden, en met een compleet andere achtergrond. Laat je verrassen door interviews, poëzie, tekeningen en collages over het leven van sekswerkers in Working It.
Natalie West [Eds.]
We Too: Essays On Sex Work And Survival
New York: The Feminist Press at the City University of New York, 2021. 309 p.
In 2017 wordt seksueel grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer dankzij de #MeToo-beweging bespreekbaar gemaakt. Omdat gesprekken en debatten rond dit thema vaak over normatieve werkplekken gingen, bundelden de auteurs de verhalen van sekswerkers en hun ervaringen met seksuele intimidatie en geweld op het werk. We Too: Essays on Sex Work and Survival geeft op deze manier een stem aan de strijd voor zelfbeschikking in de seksindustrie.
Heather Berg
Porn Work: Sex, Labor, and Late Capitalism
2021 (binnenkort beschikbaar)
In Porn Work onderzoekt Heather Berg porno niet als een erotisch eindproduct ter consumptie, maar als arbeidspraktijk. Ze laat zien hoe plezier, verveling en ondernemerschap voortdurend op gespannen voet met elkaar staan in het werk voor en achter de camera, en hoe pornoartiesten strategieën ontwikkelen om (nakende) precariteit te navigeren en te vermijden. Toch verwerpt de auteur iedere veronderstelling dat pornowerk ‘afwijkend’ zou zijn van ander werk. Berg leunt hiervoor zowel op uitgebreid veldwerk als op feministische en anti-werktheorieën, en stelt dat pornowerk ons juist veel kan leren over bredere arbeidscrisissen die kenmerkend zijn voor laatkapitalisme.
Elwin Hofman, Magaly Rodríguez García & Pieter Vanhees [Eds.]
Seks voor geld: een geschiedenis van prostitutie in België
Amsterdam: Prometheus, 2022. 285 p.
Seks voor geld vertelt de lange geschiedenis van sekswerk in België, van de Middeleeuwen tot vandaag. Historici laten zien hoe overheden – eerst lokaal, later nationaal – omgingen met sekswerk, vaak als een moreel of medisch probleem. Tegelijk proberen ze te begrijpen waarom mensen voor sekswerk kozen en hoe de relaties tussen sekswerkers, klanten, pooiers, politie en beleidsmakers eruitzagen. Het boek maakt duidelijk dat seks voor geld altijd mee evolueerde met grotere veranderingen in de samenleving, zoals verstedelijking, de opbouw van de natiestaat, nieuwe ideeën over ziekte, seksualiteit en liefde, maar ook migratie en technologische ontwikkelingen.
John Scott, Christian Grov & Victor Minichiello [Eds.]
The Routledge Handbook of Male Sex Work, Culture, and Society
2021 (binnenkort beschikbaar)
Dit handboek vult een belangrijk academisch hiaat en biedt een breed overzicht van actuele vraagstukken rond mannelijk sekswerk. De bijdragen bestrijken uiteenlopende contexten waarin mannen seksuele diensten aanbieden, en werpen een blik op verschillende culturele, sociale, historische en economische dimensies van dit werk. Met dit boek beogen de redacteurs de beeldvorming van mannelijk sekswerk als verborgen en fel gestigmatiseerd ‘sociaal probleem’ te transformeren tot erkend maatschappelijk fenomeen. Niet alleen onderzoekers, maar ook sekswerkers zelf komen aan het woord over thema’s zoals seksualiteit, gender, representatie (in populaire cultuur), technologie, gezondheid en beleid.
Elya M. Durisin, Emily Van Der Meulen & Chris Bruckert
Red Light Labour: Sex Work Regulation, Agency And Resistance
Vancouver: UBC Press, 2018. 374 p.
Red Light Labour geeft een grondige sociale, juridische en beleidsanalyse van sekswerk in Canada. De evolutie in het Canadese strafrecht en beleid wordt besproken in relatie tot internationale verschuivingen, nationale sleutelmomenten en lokale bevoegdheden. De impact van beleid en wetgeving op sekswerkers, cliënt, en derden betrokken bij sekswerk komt uitgebreid aan bod. De ervaringen van sekswerkers in Canada toont een complexiteit aan motieven en ervaringen die in scherp contrast staan met de vaak simplistische categorisering en beeldvorming. Tot slot biedt het boek inzicht in Canadese collectieve actie door sekswerkersbewegingen en bespreekt hun tactieken, successen en uitdagingen.
Kimberly Kay Hoang
Dealing in Desire: Asian Ascendancy, Western Decline, and the Hidden Currencies of Global Sex Work
2016 (binnenkort beschikbaar)
Voor Dealing in Desire deed Kimberly Kay Hoang vijf jaar lang etnografisch onderzoek in Ho Chi Minhstad, waar ze werkte als hostess in exclusieve bars om toegang te krijgen tot haar onderzoeksonderwerp. Elk van deze bars richtte zich tot een ander doelpubliek: Vietnamese elites, Westerse zakenmannen, toeristen en Vietnamezen die in het buitenland wonen. Dit liet de auteur toe te beschrijven hoe de relaties tussen sekswerkers en hun klanten veranderen naargelang de afkomst en klasse van cliënten. Zo laat Hoang bijvoorbeeld zien hoe sekswerk voor de Vietnamese elite dient als een manier om een beeld van Aziatische dominantie uit te stralen naar buitenlandse investeerders. Westerse expats zijn daarentegen op zoek naar wat zij beschouwen als “traditionele” Vietnamese vrouwen om een relatie op lange termijn aan te gaan en hen te “redden” uit de armoede.
Chi Adanna Mgbako
To Live Freely in This World: Sex Worker Activism in Africa
2016 (binnenkort beschikbaar)
In To Live Freely In This World biedt Chi Adanna Mgbako een unieke kijk op de Afrikaanse beweging voor de rechten van sekswerkers. Op basis van uitgebreid veldonderzoek in Botswana, Kenia, Mauritius, Namibië, Nigeria, Zuid-Afrika en Oeganda en interviews met meer dan 160 Afrikaanse sekswerkers (zowel cisgender als transgender, mannen en vrouwen) onderzoekt Mgbako de geschiedenis en het activisme binnen deze gemeenschap. De auteur belicht hoe sekswerk in Afrika wordt gecriminaliseerd en gestigmatiseerd door overheden en religieuze fundamentalisten en toont hoe sekswerkers zich organiseren en allianties vormen met andere gemarginaliseerde groepen, zoals LGBTQI+ personen en mensen die leven met hiv.
Melissa Hope Ditmore, Antonia Levy & Alys Willman
Sex Work Matters: Exploring Money, Power, And Intimacy In The Sex Industry
Londen: Zed Books, 2010. 275 p.
Dit boek uit 2010 brengt essays van sekswerkers, academici en activisten samen. Het boek brengt een uniek perspectief waarin het de focus van ‘seks’ naar ‘werk’ verlegd wordt en de economische en financiële component voornamelijk onder de loep genomen worden. Aanvullend wordt er ook aandacht besteed aan sekswerkers als meer dan mensen die arbeid verrichten: ze zijn ook partner, ouder, vriend, buur, en deel van de bredere maatschappij. Ook dit relationeel en maatschappelijk perspectief is verfrissend. Tot slot kan je de impact van (lokale) beleidsmaatregelen en activisme in dit boek verkennen.
Teela Sanders
Paying For Pleasure: Men Who Buy Sex
Collumpton: Willan Publishing, 2008. 242 p.
Wie zijn de cliënten van sekswerkers? Dit perspectief - dat vaak ontbreekt in het discours over sekswerk - vormt het centrale thema van het boek Paying for Pleasure: Men Who Buy Sex. Zoals de titel al weggeeft, focust dit boek uitsluitend op mannelijke cliënten. Niet enkel de redenen waarom ze seks kopen, maar ook de sociologische en psychologische processen van het zoeken, onderhandelen en kopen van seksuele dienstverlening, het navigeren van stigma en de criminalisering van de cliënt, hun relatie(s) met sekswerkers en de link met (ideeën rond) mannelijkheid wordt geëxploreerd.
Laura María Agustín
Sex At The Margins: Migration, Labour Markets And The Rescue Industry
Londen: Zed Books, 2007. 248 p.
Controversieel of intellectueel uitdagend: de radicale analyses die Laura María Agustín biedt in Sex At The Margins (2021) zetten ongetwijfeld aan het denken. De antropoloog onderzoekt verbanden tussen (illegale) migratie, sekswerk en de zogenaamde ‘rescue industry’ oftewel organisaties en beleidsactoren die vrouwen uit sekswerk willen ‘redden’ maar die - zoals Agustín zal aantonen - vaak vanuit eigenbelang interveniëren. Agustín weerlegt diepgewortelde en paternalistische stereotypen over sekswerk en plaatst de praktijk daarentegen in een bredere context van een geglobaliseerde arbeidsmarkt. Gebaseerd op uitgebreid veldwerk dat zowel werd uitgevoerd bij migranten die seks verkopen als bij sociale werkers en hulpverleners concludeert Agustín dat migranten rationele keuzes maken om te migreren en te werken in de seksindustrie.
Shannon Bell
Reading, Writing, and Rewriting the Prostitute Body
Bloomington: Indiana University Press, 1994. 229 p.
Dit referentiewerk van Shannon Bell onderzoekt hoe ‘prostitutie’ wordt verbeeld in literatuur, kunst en theorie, en hoe sekswerkers zelf deze stereotiepe representatie kunnen uitdagen en verbreden. Bell verweeft feministische en poststructuralistische theorie met persoonlijke anekdotes en reflecties over haar eigen ervaringen als sekswerker, wat destijds vernieuwend was, zowel in academische als in activistische kringen. Daarmee doorbreekt Bell sensationele narratieven en het dominante stigma over slachtofferschap en maakt zij in de plaats daarvan ruimte voor de stem, zelfrepresentatie en agency van sekswerkers.
Jill Nagle
Whores and Other Feminists
1999 (binnenkort beschikbaar)
De feministische klassieker Whores and Other Feminists vertrekt vanuit het idee dat sekswerkers vaak buitengesloten worden door het mainstream feminisme. Het boek pleit daarom voor een inclusief ‘sekswerkfeminisme’. Het bevat een dertigtal bijdragen waarvan de meerderheid geschreven werd door sekswerkers zelf, van strippers tot pornoactrices, scenarioschrijvers en professionele dominatrixes. Abolitionistische stemmen die pleiten voor het afschaffen van prostitutie krijgen bewust geen plek in dit boek. In plaats daarvan dagen de auteurs het traditionele feminisme uit om sekswerk niet gelijk te stellen met onderdrukking, maar om kritisch te kijken naar hoe het feminisme zelf bijdraagt aan de uitsluiting en onderdrukking van sekswerkers. Het boek stelt niet de vraag of sekswerkers feministisch kunnen zijn, maar onderzoekt hoe feminisme invloed heeft op hun levens en keuzes, én hoe de perspectieven van sekswerkers het feminisme als geheel kunnen verrijken.
Uitgelezen Herfst 2025: Sekswerk
RoSa leeslijst: Sekswerk
RoSa leest: Revolting Prostitutes - Juno Mac & Molly Smith
RoSa leest: Good Girls/Bad Girls - Laurie Bell [Ed.]
RoSa kijkt: Tilly Lawless - "Sex Work Is Integral to the Feminist Movement"
RoSa kijkt: Juno Mac - "What Do Sex Workers Want?"
Pers:pectief 05/06/2025: Arbeidswet voor sekswerk
Pers:pectief 19/01/2023: Hervorming in seksueel strafrecht