Arbeid en gender

Historisch gezien zijn vrouwen minder vertegenwoordigd op de betaalde arbeidsmarkt dan mannen, wat niet weg neemt dat ze thuis altijd al gewerkt hebben. Dat doen ze niet alleen in het huishouden, maar ook in de landbouw, de handel en de dienstensector. Na de Tweede Wereldoorlog neemt de deelname van vrouwen op de officiële, betaalde arbeidsmarkt toe. In België gebeurt dat in zodanige mate dat vandaag de ondervertegenwoordiging van vrouwen bijna verdwenen is. Of ze nu alleenstaand, gehuwd of gescheiden zijn en al dan niet kinderen hebben, vrouwen begeven zich vandaag evenveel op de arbeidsmarkt als mannen. In welke sectoren, contracten of loonschalen ze terechtkomen, verschilt echter nog steeds.

In de eenentwintigste eeuw is het in West-Europa vrij algemeen aanvaard dat vrouwen buitenshuis werken. Wetgeving probeert te bewaken dat ze daarbij niet gediscrimineerd worden. In de praktijk is dat niet altijd het geval. Vrouwen hebben nog steeds met seksisme en discriminatie op de werkvloer te maken, vaak gerelateerd aan de hen voorgeschreven rol als moeder. Vrouwen hebben qua studiekeuze, binnen hun gezin en op de arbeidsmarkt af te rekenen met stereotiepe verwachtingen over hun arbeidsrol. Ze verdienen minder dan mannen, bekleden minder vaak een toppositie en de arbeidsmarkt is nog steeds volgens geslacht gesegregeerd, van brandweerman tot poetsvrouw. Vrouwen nemen ook een buitenproportioneel aandeel van de onbetaalde gezinsarbeid – de was en de plas en de opvoeding van de kinderen – op zich, opnieuw met gevolgen voor hun positie op de arbeidsmarkt alsook hun economische zelfstandigheid.

De grote aanwezigheid van vrouwen in de wereld van de arbeid verhult dus nog steeds heel wat ongelijkheid. Er blijven fundamentele verschillen bestaan tussen de positie van vrouwen en mannen zowel op de arbeidsmarkt als in de combinatie van werk en privé. Dit thema bespreekt die ongelijkheid, de historische wortels ervan en de uitdagingen voor de toekomst.

Meer weten?

• Gedeeld leiderschap is lichter leiderschap (HR Magazie, 24/01/2024)

Aanraders uit de RoSa-bibliotheek:

• Je houdt het niet voor mogelijk: een jonge vrouw rekent af met (mannelijk) egoïsme in de economie / Katrine Marçal, 2015- RoSa-ex.nr.: E II i/78
• Gender, power and organization: a psychological perspective on life at work / Paula Nicolson, 2015 - RoSa-ex.nr.: EII e/26
• Gender dynamics in the workplace, 2020 / In tijdschrift: Tijdschrift voor genderstudies. - Nijmegen. - Vol. 23, 2020, nr. 1, p. 73- 84.
• Adam en Eva op het werk: waarom mannen het niet begrijpen en vrouwen maar niet beslissen / Barbara Annis, 2004 - RoSa-ex.nr.: EII a/280
• Beyond gender: the new politics of work and family / Betty Friedan, 1997 - RoSa-ex.nr.: FII a/692
• For the family ?: how class and gender shape women's work / Sarah Damaske, 2011- RoSa-ex.nr.: EII a/705