hier komen promoties & acties

Thea Beckman

Nederlands auteur van voornamelijk historische kinder- en jeugdboeken

Thea Beckman (1923-2004) groeit in een mum van tijd uit tot een immens populair auteur van historische jeugdromans, waaronder Kruistocht in Spijkerbroek.

Literair fragment

"De Thulenen hadden begrepen dat de belangrijkste wezens op aarde de vrouwen waren. Vrouwen brachten nieuw leven voort, vrouwen kenden mededogen, ze waren gevoelig, eerlijk intelligent. Ze waren bereid rekening te houden met de wensen en noden van anderen. Ze waren ook beter bestand  tegen de strijd om het bestaan, omdat ze veelzijdiger, taaier en vindingrijker waren en beter pijn of  verdriet konden verdragen dan mannen. En ze bezaten in hoge mate datgene wat de meeste mannen misten: intuïtie; haarzuiver aanvoelen wat er gebeuren moest – en het dan doen, zonder er lang over te praten, zonder zich op te blazen tot overbodige gewichtigheid, zonder in de eerste plaats te denken: waar ligt mijn voordeel? Bij vrouwen kwamen algemeen welzijn, kinderen en gezondheid op de eerste plaats. Bij vrouwen was je veilig; ze zorgden goed voor je. Daarom kon er nooit, in der eeuwigheid niet, een man plaatsnemen op de troon van Thule. Mannen waren aardige, sterke, dikwijls vriendelijke wezens die het zware werk konden doen, die het land konden omploegen, bomen konden omhakken, zware vrachten konden tillen en huizen konden bouwen, maar zoiets gevoeligs als het landsbestuur kon je hun niet toevertrouwen. Daarvoor waren ze te ruw, te eigengereid, te zelfzuchtig..."

Uit: Kinderen van Moeder Aarde (p.15-16) - 1985

Late maar opvallende doorbraak als auteur

Thea Beckman wordt geboren onder de naam Theodora Petie, als enig kind in een onbemiddeld gezin. Ze start een opleiding tot naaister, maar die valt niet mee. Beckman vindt daarna een kantoorbaantje, maar stopt meteen met buitenshuis werken wanneer ze in 1945 trouwt. Beckman's huwelijk wordt gezegend met drie kinderen. pas op haar 52ste behaalt Beckman haar diploma hoger secundair onderwijs (we zijn het jaar 1975) en in 1981 voegt ze daar een diploma sociale psychologie aan toe.

Thea Beckman debuteert als auteur met de roman Anjers voor Adèle (1958), maar het boek is geen succes. Daarna schakelt ze over op kinderboeken. Beckman's literaire carrière komt pas goed op gang begin de jaren '70 wanneer ze historische jeugdromans begint te schrijven. De finale doorbraak komt er met Kruistocht in Spijkerbroek (1973). Daarna zou het ene succesrijke boek het andere opvolgen. 

Beckman blijft succesvolle jeugdliteratuur publiceren tot een jaar voor haar dood in 2004. Ze wordt uiteindelijk 81 jaar oud.

De leukste geschiedenisleraar van Nederland

Voor de historische jeugdromans waarmee Beckman eindelijk doorbreekt als auteur, documenteert ze zich heel grondig over de historische feiten. Beckman bezit het talent om de geschiedenis tot leven te brengen en de lezer mee te zuigen in het tijdskader. Men noemt haar wel eens 'de leukste geschiedenislerares van Nederland'. 

Naast historische jeugdromans schrijft ze ook futuristische verhalen met een feministische inslag, zoals de trilogie Kinderen van Moeder Aarde (1985), Het helse paradijs (1987) en Het Gulden Vlies van Thule (1989).  Een paar titels behandelen actuele thema's uit de jaren '80. Zo wijdt Beckman een verhaal aan de problematiek van hoogbegaafdheid in Wonderkinderen (1984), terwijl Wegwerpkinderen (1981) de instellingenjeugd en pleegzorg beschrijft.

Hoe succesvol haar boeken ook zijn, de literaire kritiek is negatief over haar taal en stijl en verwijt haar een oppervlakkige karakterontwikkeling van de hoofdpersonages. Haar lezerspubliek heeft daar geen probleem mee. Kruistocht in Spijkerbroek is al voorbij z'n 60ste herdruk en werd in veel talen vertaald. Het boek kreeg ook een musical en is in 2004 verfilmd als Crusade in Jeans.

Thea Beckman wil met haar jeugdliteratuur geen boodschap brengen, "voor boodschappen moet je naar de supermarkt", maar ze heeft oog voor gelijke kansen van meisjes en jongens. Haar vrouwelijke hoofdpersonen plooien zich niet naar traditionele rolpatronen.

Erkenning en prijzen

Thea Beckman's literatuur valt meermaals in de prijzen. Zo mag ze onder meer volgende prijzen in ontvangst nemen: tot tweemaal toe de Zilveren Griffel (in 1971 voor Met Korilu de griemel rond en in 1980 met Stad in de storm), de Gouden Griffel met Kruistocht in spijkerbroek (1974) en de Historische Nieuwsblad Bontekoeprijs voor Gekaapt! in 2003. Die laatste prijs werd in 2004, na haar overlijden, als eerbetoon omgedoopt tot de Thea Beckman-prijs.

Lees ook: Welk feministisch vertoog valt er op te maken uit Thea Beckman's kinderboeken? Mannen en vouwen in Geef me de Ruimte!Kinderen van Moeder Aarde en Saartje Tadema / Letitia Baers. Universiteit Amsterdam, 2006.