Op 11 november 1972 organiseert het Vrouwen Overleg Komitee (VOK) in Brussel de allereerste nationale vrouwendag, V-dag, in België. Het is het begin van een jaarlijkse traditie die tot vandaag in stand wordt gehouden.
De eerste Nationale Vrouwendag in België vindt plaats op 11 november 1972, krijgt de bijnaam V-dag en wordt in hoofdstad Brussel georganiseerd. De Gazet van Antwerpen van 10-11-12 november 1972 omschrijft het gebeuren als volgt:
‘De “V” vormt de beginletter van vrouw, vrijheid, verzet en hopelijk ook van viktorie. Dat zeggen de organisatoren van de manifestatie die op 11 november wordt gehouden in het auditorium en de aanpalende zalen van het Gemeentekrediet te Brussel’
Eerder dat jaar komen vrouwen uit allerlei politieke, sociale en wetenschappelijke richtingen samen op een driedaagse in de Volkshogeschool De Blankaart om de positie van mannen en vrouwen in de samenleving te bespreken. Het plan rijpt om in actie te komen voor gelijkberechting en het Vrouwen Overleg Komitee (VOK) wordt in leven geroepen.
Aan deze eerste Nationale Vrouwendag werken bijna alle Nederlandstalige en Franstalige vrouwenorganisaties mee onder de kundige coördinatie van Lily Boeykens. De toegang is gratis maar om de kosten te dekken wordt er gevraagd een zelfklever (10 fr.) te kopen. ‘U kunt die dan altijd nog als een souvenir nalaten aan kinderen of kleinkinderen die binnen twintig of vijftig jaar daarmee glimlachend zullen bewijzen hoe men ooit eens moest manifesteren voor zulke vanzelfsprekende zaken als gelijkberechtiging…’ (Gazet van Antwerpen).
De dag wordt een ongelofelijk succes met duizenden bezoekers. Volgens de politie zijn er om 17 uur tussen de 7000 en 8000 bezoekers in de zalen en over de gehele dag genomen zo’n 15 000. ‘Om 17 uur werd de toegang afgesloten door eigen ordedienst en politieagenten, alles was eivol.’, aldus een citaat uit WIJ van 18/11/1972. Enkel in Het Volk van 13 november wordt dat aantal geminimaliseerd tot ‘niemand heeft ze geteld, maar het waren er honderden’.
De dag krijgt ook een internationaal tintje met afgevaardigden van vrouwenbewegingen uit Duitsland, Engeland en Nederland. Voor Nederland zijn onder meer Joke Kool-Smit en Hedy d’Ancona van de partij. Het Woman’s Street Theatre uit Engeland brengt een toneelstuk over gelijk loon. In Mimo van 26 november 1972 lezen we hierover het volgende: "Afgevaardigden van vrouwenbewegingen uit België, Duitsland, Engeland en Nederland vormen een kern voor een Vrouwelijke Internationale. Ze zullen kontakt opnemen met Franse, Italiaanse en Skandinavische zusterbewegingen. Eind februari – begin maart 1973 willen ze elkaar weer ontmoeten in Brussel om het stichtingskongres te houden voor de Vrouwelijke Internationale."
De organisatoren kiezen voor een andere benadering dan een traditionele studiedag. Er worden standen opgesteld in de hal en de trapzaal, waar hevig gediscussieerd wordt. In het grote auditorium kan al wie iets wil zeggen, het woord en de daarbij horende micro krijgen. Daar wordt gretig gebruik van gemaakt. Tussendoor worden er sketches opgevoerd en zijn er muzikale intermezzi.
Welke onderwerpen werden op de eerste vrouwendag aangesneden? De Bond van 20 oktober 1972 somt de volgende punten op: ‘seksualiteit, geboortebeperking, abortus; huisvesting en materiële voorzieningen; werk, loon; dubbele moraal, echtscheiding, huwelijk,gezin; huisvrouw, thuisvrouw; politiek en vakbond; reclame, wegwerpvrouwen…’ In Het Volk van 13 november 1972 vindt men:‘Er werden verstandige dingen verteld, maar er werd tevens banaal geleuterd- veel te veel geleuterd- over sexuele opvoeding, vrije liefde en abortus’.
Germaine Greer en Simone de Beauvoir zijn de twee grote publiekstrekkers van deze dag. Het gebeuren wordt georganiseerd op een nationale feestdag zodat er veel gegadigen aanwezig kunnen zijn. Maar eerlijk is eerlijk, het is vooral ook de enige dag waarop Simone de Beauvoir nog beschikbaar is om als spreker op te treden. Simone de Beauvoir raakt met moeite door de massa en op het podium. Zij roept de vrouwen op hun lot in eigen handen te nemen: "Ik heb altijd gedacht dat een ander sociaal regime emancipatie in de hand zou werken. Ik heb bij mijn reizen in het Oostblok en in China gemerkt dat de man ook daar nog altijd het woord voert. Dat heeft mij overtuigd dat alleen de vrouwen zelf iets kunnen veranderen. Zij moeten zelf de emancipatie in handen nemen." (De Standaard 13 november 1972). Een oproep die door de vrouwenbeweging zeer ter harte wordt genomen. Voor een eerste editie, een zeer geslaagde dag.