08.09 | Nieuwe educatieve tools
Nu het schooljaar weer begonnen is mag je je weer verwachten aan een tweewekelijkse dosis nieuws en analyses over allerhande thema’s die te maken hebben met gender en feminisme. In deze eerste Pers:pectief presenteren we graag de twee nieuwe educatieve tools die we de afgelopen periode ontwikkelden: de Grote Gendershow en een toolkit rond gender in het lager onderwijs en buitenschoolse kinderopvang.
Gepubliceerd op 08/09/2021
Als kenniscentrum voor gender en feminisme wil RoSa het genderbewustzijn in Vlaanderen bevorderen en hierdoor de feitelijke ongelijkheid tussen vrouwen en mannen in de samenleving helpen wegwerken. Dit doen we onder meer door een breed publiek te informeren over wat gender precies is, hoe gendermechanismen werken en wat de impact hiervan is op ieders individuele levensloop en in de bredere samenleving.
Omdat opvoeding en onderwijs een cruciale rol spelen in het reproduceren of juist doorbreken van dominante gendernormen en de daarmee gepaarde gaande genderongelijkheid, wil RoSa specifiek op deze sectoren inzetten. Daarom ontwikkelen we op gezette tijden gratis praktische tools waarmee we professionals willen aanmoedigen en ondersteunen om genderbewust(er) aan de slag te gaan.
De Grote Gendershow
Vanwege de coronacrisis kon onze standaardvorming gender voor beginners - die vooral populair blijkt in het onderwijs en in jeugdorganisaties - lange tijd niet fysiek gegeven worden in scholen. Daarom besloten we een deel van de inhoud te digitaliseren in een educatieve video waarmee leerkrachten zelf aan de slag kunnen tijdens de les. Het resultaat daarvan lanceerden we in juni 2021: de Grote Gendershow! Deze talkshow, gerealiseerd door productiehuis Poolhert en gehost door Jaouad Alloul, duurt niet toevallig ongeveer vijftig minuten en past daarmee perfect in het bestek van een lesuur.
Een leuke mix van jong en oud komt aan het woord en wisselt van gedachten over de impact van gender op onze samenleving. Daarnaast worden enkele basisconcepten en de meest voorkomende vragen rond gender toegelicht door verschillende experts. Zo legt RoSa co-directeur Bieke Purnelle in bovenstaande video uit wat gender nu precies inhoudt, en gaan RoSa co-directeur Ciska Hoet en RoSa genderexpert Myriam Halimi in onderstaande video dieper in op genderstereotypen.
Smaakt naar meer? Bekijk de volledige talkshow en ontdek wat er mis is met gender reveal parties, waarom genderstereotypen schadelijk zijn voor meisjes én jongens, en wat nu precies bedoeld wordt met kruispuntdenken.
Toolkit Gender in het lager onderwijs en buitenschoolse kinderopvang
In ons denken, onze taal en onze omgang met kinderen maken we vaak een onderscheid tussen jongens en meisjes. Door verschillende aanmoedigingen en beelden in hun omgeving leren kinderen van jongs af aan wat “meisjesachtig” en wat “jongensachtig” is, welke eigenschappen, interesses, hobby’s, taken en beroepen geassocieerd worden met vrouwen en welke met mannen. Zo zullen we meisjes al sneller een pop aanbieden en jongens vaker naar het voetbal sturen. Ook reclame (bijvoorbeeld voor speelgoed, boeken en kleren), kinderprogramma’s, games en films hebben een invloed. Zo worden verschillen tussen jongens en meisjes onbewust versterkt of zelfs aangeleerd.
Waarom deze toolkit?
Stereotypen over wat als “mannelijk” of “vrouwelijk” wordt gezien, spelen een grotere rol in socialisatie dan je zou denken. Ze beperken de mogelijkheden van kinderen in hun persoonlijke ontwikkeling. Deze toolkit biedt leerkrachten in het lager onderwijs en opvoeders in de buitenschoolse kinderopvang informatie, praktische tips en inspiratie voor activiteiten en materialen voor een niet-genderstereotyperende aanpak. Dat betekent niet dat we biologische verschillen negeren. Het betekent wel dat we ervoor kiezen om kinderen niet onbewust in een hokje te duwen. Zo kunnen ze verschillende opties uitproberen, interesses ontdekken en eigen talenten ontwikkelen, om zich ten volle te ontplooien.
Voor wie is deze toolkit?
Deze toolkit is een praktisch handvat voor leerkrachten in het lager onderwijs en opvoeders in de buitenschoolse kinderopvang die werk willen maken van een genderbewust(er)e aanpak. Ook directies en beleidsmakers die genderstereotiep hokjesdenken willen overstijgen en de vrije ontplooiing van ieder kind centraal willen stellen in hun beleid vinden in deze toolkit de nodige ondersteuning om een genderbewust beleid te implementeren.
Wat vind je in deze toolkit?
- Informatie: wat is gender, waarom is genderbewustzijn belangrijk in je omgang met kinderen en hoe doe je dat?
- Praktische tips voor een genderbewuste aanpak
- Activiteiten: uitgewerkte opdrachten die genderbewustzijn bij kinderen stimuleren
- Inspiratiemateriaal om zelf mee aan de slag te gaan
- Checklist: draag jij bij aan een genderbewust(er)e leer- en leefomgeving?
Wat vind jij ervan?
We hechten waarde aan jouw mening. Om het in volgende projecten nog beter te doen ontvangen we graag je feedback op onze nieuwe toolkit Gender in het lager onderwijs en in buitenschoolse kinderopvang via dit evaluatieformulier.
In de pers:
- Waarom jongens steeds vaker achterophinken op school (De Morgen+, 12/06/2021)
- Genderbewust lesgeven: goed voor alle leerlingen (Klasse, 26/05/2021)
- Genderstereotypen spelen ook jongeren parten (De Standaard+, 10/10/2020)
- Waarom leraren strenger zijn voor jongens (Klasse, 05/07/2017)
Meer weten?
- RoSa aanbod: De Grote Gendershow
- RoSa aanbod: Toolkit Gender in lager onderwijs en buitenschoolse kinderopvang
- RoSa thema: Gender
- RoSa thema: Opvoeding en onderwijs
- RoSa thema: Genderbewust lesgeven
- RoSa thema: Genderbewust opvoeden
- RoSa kijkt: Genderneutraal, wat is dat eigenlijk?
- RoSa kijkt: Els Consuegra over gender in klasinteracties
Aanraders uit de RoSa-bibliotheek:
- Gender op school: leidraad voor een genderinclusieve leeromgeving / Myriam Halimi, Saray Declercq & Els Consuegra, 2018 – RoSa-ex.nr.: DII3 f/181
- Testosteron Rex: het einde van de gendermythe / Cordelia Fine, 2017 - RoSa-ex.nr.: FII e/168
- Waarom we allemaal van Mars komen / Cordelia Fine, 2011 - RoSa-ex.nr.: FII e/161
- Het idee M/V: ontmaskering van een hardnekkig denkbeeld / Asha Ten Broeke, 2010 - RoSa-ex.nr.: DIII 1a/73
- Pink Brain, Blue Brain: How Small Differences Grow into Troublesome Gaps – and What We Can Do About It / Lise Eliot, 2009 – RoSa-ex.nr.: FII a/1076
- Being Boys, Being Girls: Learning Masculinities and Femininities / Carrie Paechter, 2007 – RoSa-ex.nr.: DII3 e/14