Waar het in het begin vaak ging over individuele mannen die zich schaarden achter eisen, protesten en initiatieven uit de vrouwenbeweging - zoals bijvoorbeeld voor de strijd voor reproductieve rechten en tegen gendergerelateerd geweld - organiseerden meer mannen zich stelselmatig ook collectief in de strijd voor gendergelijkheid. Verschillende mannen sloten zich aan bihj bestaande feministische organisaties en bewegingen. Nog anderen organiseerden zich formeel in nieuwe organisaties. Zo werd er bijvoorbeeld al begin 1900 de Men’s League for Woman Suffrage opgericht in het Verenigd Koninkrijk. Eind de jaren 1970, begin 1980 begonnen meer organisaties zich lokaal te ontwikkelen, hoewel deze beweging pas wereldwijd op gang is gekomen rond de eeuwwisseling, en in Vlaanderen een late bloei kende.
In het begin lag de focus voornamelijk op mannen collectief engageren als bondgenoten in de strijd voor vrouwenrechten en gendergelijkheid. Het emanciperende luik dat mannelijkheidsideeën (man-box) actief bevraagt werd gaandeweg ontwikkeld. De focus op mannenemancipatie werd mede geïnspireerd door de debatten over de emancipatie van genderrollen door de vrouwenbeweging - die ook deden nadenken over genderrollen voor mannen - maar eveneens door kritiek op de positie en gedragingen van mannen binnen de vrouwenbewegingen.
Uit een analyse van Nederlandse bronnen over de mannenbeweging, concluderen Danny Vercauteren en Frans De Roo (1981) dat de mannenbeweging erg divers is en initieel vaak focust op de man als individu en diens persoonlijke emancipatie.
Uit deze verhandeling blijkt echter ook dat heel wat mannenorganisaties wel geïnspireerd waren door feministische emancipatiedebatten enerzijds, en dat feministische (mannen)bewegingen die zich inzetten voor vrouwenrechten en gendergelijkheid mannenemancipatie centraal op de agenda plaatsen anderzijds.
Eind de jaren 1970, begin 1980 begonnen de eerste organisaties zich lokaal te ontwikkelen, met een wereldwijde boost in de jaren 2000. Hoewel verschillende mannenbewegingen aandacht hebben voor mannen en mannelijkheid worden er internationaal verschillende invalshoeken gehanteerde en uiteenmopende thema’s centraal gesteld naargelang de lokale context en uitdagingen. Een greep uit verschillende organisaties die zich ondertussen al decennia inzetten voor (inter)nationale mobilisatie vanuit feministisch perspectief: NOMAS: National Organisation For Men Against Sexism, opgericht in 1981 onder de naam National Organisation for Men, is een organisatie dat zich inzet voor positieve veranderingen voor mannen vanuit pro-feministische en intersectioneel perspectief. Promundo, opgericht in 1997, ontstond in Brazilië met als doel gendergelijkheid en geweldpreventie te bevorderen. Promundo werd later actief in Latijns-Amerika en de Noord-Amerika. A Call to Men werd in 2002 opgericht in Noord-Amerika door Tony Porter om te werken rond de socialisatie van ideeën over mannelijkheid en vrouwelijkheid en het engagement van mannen in het streven naar gendergelijkheid. Sonke Gender Justice werd in 2006 opgericht in Zuid-Afrika rond gendergelijkheid, geweldpreventie en HIV en AIDS preventie. Equimundo, het Center for Masculinities and Socia Justice (vroegere lokale afdeling van Promundo in de Noord-Amerika, opgericht in 2011) werkt rond de impact van gender op socialisatie, geweldpreventie, gelijkheid in zorg, en een intersectionele visie op mannelijkheid die samenhangt met andere vormen van ongelijkheid.
Naast deze lokale initiële initiatieven ontrolde zich tevens een wereldwijde alliantie genaamd Men Engage Alliance: een alliantie van organisaties die werken met jongens en mannen in de strijd voor gendergelijkheid vanuit een feministisch perspectief waarbij ideeën rond mannelijkheid (man-box) worden getransformeerd en met jongens en mannen gewerkt wordt rond genderrechtvaardigheid. Men Engage Alliance heeft verschillende regionale netwerken, zoals North American Men Engage Network (NAMEN), The Carribean Male Action Network (CariMAN), Men Engage Latin America, Men Engage Africa, MenEngage Alliance South Asia (MEASA), en Men Engage Europe (actief sinds 2009), waarbinnen verschillende landelijke en regionale netwerken en organisaties actief zijn.
In het doctoraat van Danny Vercauteren en Frans De Roo, De opkomst van de ‘mannen-emancipatiebeweging’: een analyse van achtergronden en uitingsvormen, uit 1981 geven de auteurs aan dat er internationaal een groeiende beweging is, maar er in Vlaanderen bijna geen informatie beschikbaar is (p. 113). Daarom wordt er vooral gewerkt met onderzoeksmateriaal uit Nederland, waar de mannenbeweging op dat moment een pril begin kent. Pas in 2014 werd - gelinkt aan de Men Engage alliantie - eMANcipator in Nederland opgericht, ondertussen Emancipator: voor mannen en emancipatie.
“Emancipatie, dat gaat toch over vrouwen? Absoluut niet. Want of het nu gaat om verdeling van arbeid en zorg, geweld en veiligheid, seksualiteit of seksuele diversiteit, de positie van jongens en mannen speelt vrijwel altijd een belangrijke rol. Mannenemancipatie is met een andere blik te kijken naar de rol van mannen en mannelijkheid, en hoe zij kunnen bijdragen aan én profiteren van meer gendergelijkheid.”
In 2016 roepte de progressieve vrouwenbeweging Zij-kant nog op tot #iedereenfeminist en publiceerde zij Gezocht: femanisten. In 2018 onstond Men Engage Vlaanderen, dat in 2020 veranderde in Platform MoveMen, een platform dat organisaties en professionals samenbrengt die zich vanuit feministische visie inzetten voor meer gendergelijkheid en de rol van mannen in Vlaanderen en Nederlanstalig Brussel. Dit netwerk wordt getrokken door MoveMen, een samenwerking tussen Rosa vzw en vzw Zijn. Andere Belgische initiatieven zijn onder andere instagramaccount De Feministische Man die zich inzet voor de zichtbaarheid van feministische mannen en feministische concepten op een laagdrempelige manier uitlegt en Liminal.Brussels: een organisatie die bijeenkomsten organiseert om te informeren over en te deconstrueren van patriarchale ideeën.