hier komen promoties & acties

Will To Change Bell Hooks Thumbnail

The Will to Change: Men, Masculinity, and Love - bell hooks

RoSa leest

15 juni 2023

bell hooks

The Will to Change: Men, Masculinity, and Love

New York: Washington Square Press, 2006. 188 p.

mannelijkheid / mannen

RoSa-ex.nr.: FII a/ 1253

Het veelbesproken boek The Will to Change: Men, Masculinity, and Love van bell hooks is een radicaal pleidooi voor liefde voor mannen en tegelijkertijd een aanhoudende aanklacht tegen het patriarchaat. Feministisch auteur bell hooks, en dit boek van haar pen uit 2006 meer specifiek, inspireerde niet alleen vrouwelijke feministen, maar ook heel wat (pro)feministische mannen en bewegingen. Het boek roept dan ook op tot radicale liefde voor mannen, al wordt dat niet door elke lezer op gejuich onthaald. 

Een feminisme met oog voor mannen

bell hooks is een van de meest uitgesproken feministische stemmen die het thema mannelijkheid op de voorgrond plaatste en mannen uitnodigde om deel uit te maken van de strijd voor gendergelijkheid. Dit deed hooks al in eerdere werken, maar in The Will to Change: Men, Masculinity, and Love vormt het de centrale premisse. Haar focus op de inclusie van mannen in feministische beweging werd hooks niet altijd in dank afgenomen door andere feministen. Ze geeft in de inleiding dan ook aan dat haar positie haar veel kritiek opleverde.

“Feminist thinkers, like myself, who wanted to include men in the discussion were usually labeled male-identified and dismissed. We were ‘sleeping with the enemy’.” bell hooks in The Will to Change: Men, Masculinity, and Love (2005, p. xiii)

De auteur verdedigt haar positie. Ze stelt niet enkel dat het belangrijk is om oog te hebben voor mannen, mannelijkheid en hun betrokkenheid voor gendergelijkheid, maar geeft ook kritiek op een feministische beweging die jarenlang mannen uit het oog verloor of hen de rug toekeerde.

“As the feminist movement progressed, the fact became evident that sexism and sexist exploitation and oppression would not change unless men were also deeply engaged in feminist resistance, yet most women were still expressing no genuine interest in highlighting discussions of maleness.” bell hooks in The Will to Change: Men, Masculinity, and Love (2005, p. xiii)

Hoewel de feministische beweging volgens hooks verschillende overwinningen heeft behaald, heeft diens houding naar mannen toe ervoor gezorgd dat het patriarchaat intact is gebleven en mannen feminisme niet als mogelijke piste beschouwen voor hen.

bell hooks stelt vast dat mannen nu eenmaal deel uitmaken van ons leven, of we het nu willen of niet. De auteur is dan ook scherp: “we hebben mannen nodig om het patriarchaat uit te dagen. We hebben nood aan mannen die veranderen” (vrij vertaald, p. xiii). Het is volgens haar dus eenvoudig: de feministische beweging kan hen niet langer negeren, maar moet hen juist meenemen in de strijd. 

hooks neemt ook positie in over de vermeende tegenspraak tussen feminisme en liefde voor mannen: erkenning dat ook mannen lijden onder het patriarchaat ontdoet hen niet van hun collectieve privilege of verantwoordelijkheid. Daarmee positioneert bell hooks zich duidelijk en bespreekt ze meteen ook actuele vragen over de relatie tussen mannen en feminisme.

“There is the perspective that men oppress women. And there is the perspective that people are people, and we are all hurt by rigid sex roles. Both perspectives accurately describe our predicament. Men do oppress women. People are hurt by rigid sex role patterns. These two realities co-exist. Male oppression of women cannot be excused by the recognition that there are ways men are hurt by rigid sex roles. Feminist activists should acknowledge that hurt, and work to change it - it exists. It does not erase or lessen male responsibility for supporting and perpetuating their power under patriarchy to exploit and oppress women in a manner far more grievous than the serious psychological stress and emotional pain cause by male conformity to rigid sexist role patterns.” bell hooks in The Will to Change: Men, Masculinity, and Love (2005, p. 26)

hooks betreurt dat er historisch gezien zo weinig werd uitgereikt naar mannen om hen uit te nodigen zich aan te sluiten bij de feministische beweging. De auteur geeft tevens aan dat er weinig toegankelijke, beknopte en duidelijke (pro)feministische literatuur beschikbaar is om hen te betrekken. Sinds het boek uitkwam in 2006 zijn er meer recente en toegankelijke boeken uitgebracht en organisaties opgericht die deze leemte proberen op te vullen. Niettemin blijft - zoals hooks aangeeft - het leeuwendeel van de focus van gendergelijkheid gericht op ‘meisjes dezelfde privileges en rechten geven als jongens’. Dit blijft een aandachtspunt anno 2023.

Een feministisch alternatief voor de ‘crisis van mannelijkheid’

“Looking at the reasons patriarchy has maintained its power over men and their lives, I urge us to reclaim feminism for men, showing why feminist thinking and practice are the only way we can truly address the crisis of masculinity today.” bell hooks in The Will to Change: Men, Masculinity, and Love (2005, p. xiii)

Het tweede hoofdstuk van het boek (Understanding patriarchy) gaat meteen naar de diepte en vormt de basis van hooks’ gedachtengoed doorheen het boek: de meeste mannen denken nooit aan het patriarchaat, gebruiken het woord niet in het dagelijkse leven en linken het patriarchaat aan de vrouwenbeweging en het feminisme. Daardoor wordt het als niet relevant beschouwd voor de eigen ervaring, hoewel dit volgens de auteur juist het onderliggende probleem is die aan de huidige crisis van mannelijkheid ten grondslag ligt.

“The crisis facing men is not the crisis of masculinity, it is the crisis of patriarchal masculinity. Until we make this distinction clear, men will continue to fear that any critique of patriarchy represents a threat.” bell hooks in The Will to Change: Men, Masculinity, and Love (2005, p. 32)

hooks erkent de crisis van mannelijkheid, maar in tegenstelling tot anti-feministische stemmen zoals rechtse politici, masculinisten en aanhangers van de manosfeer wijst ze als oorzaak naar de patriarchale invullingen van mannelijkheid in plaats van naar de feministische beweging - die volgens andere stemmen zogezegd zorgt voor een benauwde situatie voor mannen. Volgens hooks is het patriarchaat een systeem dat zowel mannen als vrouwen onderdrukt en hen beperkt tot rigide en seksistische genderrollen. Met dit standpunt eigent ze zich de zogenaamde ‘crisis van mannelijkheid’ toe waarmee een rechtse politieke agenda, masculinisten en de manosfeer zichzelf eerder populair maakten. Ze heeft hiermee oog voor uitdagingen rond mannelijkheid binnen een patriarchale samenleving zonder daarmee vrouwen en de feministische beweging aan te duiden als zondebok. hooks biedt op die manier een waardig alternatief voor mannen die zich willen verdiepen in discoursen rond mannelijkheid of op zoek zijn naar nieuwe manieren om zichzelf te definiëren als man.

“Men experiencing this crisis could either cling for security and safety to the underlying assumptions of patriarchal ideology or they could ally themselves with feminist efforts and struggle to create new conceptions of masculinity.” bell hooks in The Will to Change: Men, Masculinity, and Love (2005, p. 126)

Het patriarchaat en de link met ideeën rond mannelijkheid beschrijft hooks als volgt:

“Patriarchy is a political-social system that insists that males are inherently dominating, superior to everything and everyone deemed weak, especially females, and endowed with the right to dominate and rule over the weak and to maintain that dominance through various forms of psychological terrorism and violence.” bell hooks in The Will to Change: Men, Masculinity, and Love (2005, p. 18)

hooks neemt een duidelijk standpunt in: het patriarchaat is een systeem dat in stand gehouden wordt door verschillende mensen, ongeacht sekse of genderidentiteit. Ingaan tegen het patriarchaat is dus werk van ons allen. Een eerste stap in het ontmantelen van het patriarchaat is volgens hooks iedereen - ook mannen - bewustmaken van, en woordenschat geven om deze dagelijkse realiteit te benoemen, om vervolgens ook een einde te stellen aan het patriarchaat en vorm te geven aan alternatieve, niet-patriarchale invullingen van mannelijkheid.

“This rule of silence is upheld when the culture refuses everyone easy access even to the word ‘patriarchy’. Most children do not learn what to call this system of institutionalized gender roles, so rarely do we name it in everyday speech. This silence promotes denial. And how can we organize to challenge and change a system that cannot be named?” bell hooks in The Will to Change: Men, Masculinity, and Love (2005, p. 25)

In het debat rond ‘het zich ontdoen van mannelijkheid’ of het ‘herdefiniëren’ van mannelijkheid stelt hooks het volgende: “Our work of love should be to reclaim masculinity and not allow it to be held hostage to patriarchal domination. (...) not by demanding that they give up manhood or maleness, but by asking that they allow its meaning to be transformed, that they become disloyal to patriarchal masculinity in order to find a place for the masculine that does not make it synonymous with domination” (p. 115). Ze bepleit een feministische invulling van mannelijkheid.

Restrictieve emotionaliteit en emotionele verdoofdheid

“Learning to wear a mask (that word already embedded in the term ‘masculinity’) is the first lesson in patriarchal masculinity that a boy learns. He learns that his core feelings cannot be axpressed if they do not conform to the acceptable behaviors sexism defines as male.” bell hooks in The Will to Change: Men, Masculinity, and Love (2005, p. 153)

Op welke manier worden mannen dan beïnvloed door het patriarchaat? Daar wijst hooks voornamelijk naar het aanleren van ‘restrictieve emotionaliteit’. Kort samengevat: mannen worden gesocialiseerd in het beperkt uitdrukken van emoties, wat zorgt voor een gevoel van emotionele verdoofdheid die zwaar op hen weegt, mannen pijn doet en resulteert in (zelf)destructief en gewelddadig gedrag. 

“Patriarchal mores teach a form of emotional stoicism to men that says they are more manly if they do not feel, but if by chance they should feel and the feelings hurt, the manly response is to stuff them down, to forget about them, to hope they go away. [...] If we cannot heal what we cannot feel, by supporting patriarchal culture that socializes men to deny feelings, we doom them to live in states of emotional numbness.” bell hooks in The Will to Change: Men, Masculinity, and Love (2005, pp. 5-6)

Niet enkel leren patriarchale opvattingen over mannelijkheid mannen aan om hun emoties te onderdrukken, ze creëren ook het idee dat woede de enige aanvaardbare emotie is om te uiten. Woede en agressie worden gerechtvaardigd met de uitspraak ‘boys will be boys’ (jongens zijn nu eenmaal jongens) en zelfs aangemoedigd en doelbewust ingezet voor militaire doeleinden.

“There is only one emotion that patriarchy values when expressed by men; that emotion is anger. Real men get mad. And their mad-ness, no matter how violent or violating, is deemed natural - a positive expression of patriarchal masculinity." bell hooks in The Will to Change: Men, Masculinity, and Love (2005, p. 7)

Het onderwerp van restrictieve emotionaliteit is alomtegenwoordig in het boek. De grondige en genuanceerde uitwerking van de invloed van het patriarchaat op de emotionaliteit van mannen vormt een rode draad en geeft de lezer een goed begrip over de omvang van het probleem. Het linkt veel thema’s - waaronder geweld, seksualiteitsbeleving en arbeid - systematisch aan restrictieve emotionaliteit. De focus op emotionaliteit heeft echter ook een keerzijde: het zorgt voor een eerder beperkte en eenduidige bespreking van de impact van andere ideeën rond mannelijkheid.

(Bijna) twintig jaar later: brandend actueel

Het boek bevat heel wat thema’s die anno 2023 - bijna twintig jaar later - nog steeds brandend actueel zijn, zoals de ideeën rond de economische positie van mannen en vrouwen en hoe dit zorgt voor veranderende genderdynamieken in onze samenleving.

“The movement of masses of women into the workforce has not undermined male workers economically, they still receive the lion’s share of both jobs and wages. It has made women who work feel more entitled to resist domination than women who stay home dependent on a man’s wages to survive.” bell hooks in The Will to Change: Men, Masculinity, and Love (2005, p. 95)

Hoofdstuk zes bespreekt de groeiende financiële onafhankelijkheid van vrouwen - die ook interpersoonlijke relaties beïnvloedt - en de dubbele dagtaak (double burden) die vrouwen ervaren, waarbij ze naast hun betaalde arbeid de grootste verantwoordelijkheid blijven dragen voor onbetaalde arbeid zoals huishoudelijk werk, zorg en emotioneel werk. Ook dit is twintig jaar later nog een strijd die gevoerd moet worden.

Brandend actueel is tevens het hoofdstuk rond seksualiteit, waarbij ingezoomd wordt op hoe een patriarchale samenleving genderstereotypen rond seksualiteit in stand houdt. Deze genderstereotiepe ideeën rond seksualiteit zorgen volgens hooks voor een grootschalige acceptatie van seksueel geweld gepleegd door mannen en voeden ook compulsieve seksualiteit en (ongezonde) relaties met pornografie.

Ook de populaire hashtag #notallmen (#nietallemannen) was hooks voor in dit boek uit 2006:

“Folks are eager to stand up and make the point that most men are not violent. They refuse to acknowledge that masses of boys and men have been programmed from birth on to believe that at some point they must be violent, whether psychologically or physically, to prove that they are men." bell hooks in The Will to Change: Men, Masculinity, and Love (2005, p. 60)

Ze maakt hiermee korte metten met het idee dat mannen die geweld plegen ‘uitzonderingen’ zijn, en benadrukt dat mannen binnen een patriarchale samenleving collectief worden aangeleerd dat man-zijn betekent dat alle emoties - behalve woede - dienen onderdrukt te worden, wat vervolgens geweld normaliseert en zelfs aanleert als een uiting van mannelijkheid. De ‘uitzondering’ visie in de schaduw van collectieve socialisatie is volgens hooks dus een individualisering van een structureel probleem.

Radicale liefde voor mannen

“Only a revolution of values in our nation will end male violence, and that revolution will necessarily be based on a love ethic. To create loving men, we must love males. Loving maleness is different from praising and rewarding males for living up to sexist-defined notions of male identity. Caring about men because of what they do for us is not the same as loving males for simply being. When we love maleness, we extend our love whether males are performing or not.” bell hooks in The Will to Change: Men, Masculinity, and Love (2005, p. 11)

Het boek is een radicale oproep om mannen lief te hebben. De focus op emotionele restrictiviteit vormt wellicht de grondslag van de focus op radicale liefde voor mannen. Radicale liefde gaat over mannen waarderen en liefhebben zonder (de druk om) te moeten voldoen aan patriarchale invullingen van mannelijkheid.

“In an antipatriarchal culture males do not have to prove their value and worth. They know from birth that simply being gives them value, the right to be cherished and loved.” bell hooks in The Will to Change: Men, Masculinity, and Love (2005, p. 12)

hooks moedigt een empathische, milde en liefdevolle houding aan ten aanzien van mannen in de strijd tegen patriarchale invullingen van mannelijkheid. Het boek sluit dan ook als volgt af:

“In a world where boys and men are daily losing their way, we must create guides, signposts, new paths. [...] We need to stand by them, with open hearts and open arms. We need to stand ready to hold them, offering a love that can shelter their wounded spirits as they seek to find their way home, as they exercise the will to change.” bell hooks in The Will to Change: Men, Masculinity, and Love (2005, p. 188)

Een oproep die zowel op bijstand als weerstand kan rekenen: een rol die velen op individueel niveau vaak reeds onderschrijven en reeds opnemen - waardoor de eigen veiligheid soms op het spel wordt gezet - maar zowel op individueel als structureel niveau ook de nodige vragen oproept rond (nog meer) emotioneel werk van vrouwen. Het valt te begrijpen dat het boek heel wat (pro)feministische mannen en bewegingen inspireerde, maar niet bij iedereen zomaareen ingang vond.



Aanraders uit de RoSa-bibliotheek:

Terug naar overzicht

Deze website maakt gebruik van cookies om uw gebruikservaring te optimaliseren. Door op ‘Ik ga akkoord’ te klikken of door gebruik te blijven maken van deze website, gaat u akkoord met het plaatsen van deze cookies. Wil u meer weten over cookies? Meer info

Ik ga akkoord