Liberaal feminisme

De wortels van het liberaal feminisme zijn terug te vinden in de transnationale beweging voor het vrouwenstemrecht aan het einde van de negentiende eeuw. Dankzij het georganiseerde activisme van liberale feministen vertolken zij een voortrekkersrol in de eerste feministische golf. Daarnaast heeft deze stroming doorheen de geschiedenis sterk ingezet op ontkerkelijking. De scheiding van kerk en staat moest de vrouw bevrijden van een repressief, katholiek juk dat vrouwen in de eerste plaats definieerde als huisvrouwen en moeders. Liberale feministen hebben historisch gezien steeds de gelijke toegang tot de arbeidsmarkt nagestreefd, aangezien ze economische onafhankelijkheid als de kern van emancipatie beschouwden.

Vandaag hecht het liberaal feminisme nog steeds belang aan individuele vrijheden en de juridische gelijkberechtiging van vrouwen en mannen. Door gelijke politieke, juridische en economische rechten op te eisen beoogt deze stroming gelijke toegang tot de publieke ruimte te bekomen en bijgevolg het volwaardig burgerschap van vrouwen veilig te stellen. Daarmee is het liberaal feminisme sterk gestoeld op het gelijkheidsdenken. Dat wilt zeggen dat vrouwen in de eerste plaats worden gedefinieerd als mensen, en niet zozeer als een aparte sociale groep met verschillende noden en belangen dan mannen. Door te wijzen op hun gemeenschappelijkheden, eisen vrouwen op die manier dezelfde rechten op als mannen. Denk hierbij aan het recht op onderwijs, het recht op werk en bovenal het recht op volwaardig burgerschap. Het liberaal feminisme zet sterk in op de integratie en participatie in sociale en politieke instituties alsook in de bedrijfswereld om vrouwenemancipatie te bevorderen.

Waar liberaal feminisme de vrijheid van het individu als hoogste goed beschouwt, wijzen critici doorgaans op het gebrek aan een bredere analyse van de structurele achterstelling van bepaalde groepen, waaronder vrouwen, door ongelijke machtsverhoudingen in de samenleving. Er is weinig oog voor onderdrukkingsmechanismen zoals racisme of kapitalisme. De kritiek luidt dan ook dat liberaal feminisme emancipatie op een eendimensionale manier interpreteert en niet voldoende intersectioneel is.

Belangrijke namen: Mary Astell ∙ Olympe de Gouges ∙ Mary Wollstonecraft ∙ John Stuart Mill ∙ Harriet Hardy Taylor Mill ∙ Virginia Woolf ∙ Betty Friedan ∙ Naomi Wolf

Aanraders uit de RoSa-bibliotheek:

• De tweede helft: tijd voor een nieuw feminisme / Assita Kanko, 2015 - RoSa-ex.nr.: FII a/1138 
  
• De zoete leugen of de mythe van de schoonheid / Naomi Wolf, 1991 - RoSa-ex.nr.: FII a/486
• The Feminine Mystique / Betty Friedan, 1984 - RoSa-ex.nr.: FII a/1243
• Verklaring van de rechten van de vrouw en burgeres (Parijs 1791) / Olympe de Gouges & Hannelore Schröder, 1989 - RoSa-ex.nr.: FI c/32
• A Vindication of the Rights of Woman: Mary Wollstonecraft / Mary Wollstonecraft & Sheila Rowbotham, 2010 - RoSa-ex.nr.: FII a/1060
• The First English Feminist: Reflections Upon Marriage and other writings / Mary Astell, 1986 – RoSa-ex.nr.: A m/25