Integrating Gender Into Transport Planning - Christina Lindkvist Scholten & Tanja Joelsson [Eds.]

Christina Lindkvist Scholten & Tanja Joelsson [Eds.]

Integrating Gender Into Transport Planning: From One to Many Tracks
Cham: Palgrave Macmillian, 2019. 292 p.

feminisme / gender / openbaar vervoer / duurzaamheidsdoelstellingen / kinderen / mannen / mobiliteit / beleid / gelijkheid / cijfermateriaal

RoSa-ex.nr.: FI b/247

Integrating Gender Into Transport Planning is een verzameling van essays die feministisch onderzoek en onderzoek naar mobiliteit combineert. De twaalf essays zijn bijeen gebracht door Christina Lindkvist Scholten en Tanja Joelsson. Lindkvist Scholten is docent Urban Studies aan de universiteit van Malmö. Haar onderzoek focust op gender, planning en sociale rechtvaardigheid. Tanja Joelsson is docent kinder- en jeugdstudies aan de universiteit van Uppsala. De relatie tussen mobiliteit, leeftijd, gender en klasse is waar zij onderzoek naar doet. Dat beiden Zweeds zijn, is misschien niet helemaal verbazingwekkend wanneer het over mobiliteit en gender gaat. Zweden is al jarenlang een voortrekker in dit soort onderzoeken en het effectief toepassen van de bevindingen ervan.

De essays zijn allen van de hand van Europese onderzoekers, voornamelijk uit het Verenigd Koninkrijk, Spanje en Zweden. Ze gaan ook telkens over Europese landen, op één essay na dat over post-Maoïstisch China gaat. Eentonig kan je Integrating Gender Into Transport Planning echter niet noemen want dit boek is uiterst multidisciplinair en interdisciplinair: van genderstudies, over economie, statistiek, architectuur en pedagogie … Allerlei disciplines worden in dit boek samengebracht. Dit betekent dat er verschillende epistemologieën gebruikt worden en dat zowel kwalitatief als kwantitatief onderzoek aan bod komt. Met dit alles hebben de auteurs één doel voor ogen: bijdragen aan betere, inclusievere mobiliteitsstudies en -plannen.

Politieke keuzes

Transportplanning is, zo tonen de auteurs doorheen het boek aan, geen neutrale, apolitieke bezigheid.

In ons dagelijkse leven in de stad maken we constant gebruik van openbaar vervoer en andere vervoersfaciliteiten. Jezelf kunnen verplaatsen doorheen de stad (of daarbuiten) is fundamenteel voor onze samenleving. Voor wie transport ontworpen wordt, zegt heel wat over waar transportplanners waarde aan hechten. Wie de doelgroepen zijn van diverse transportsystemen is dan ook een inherent politieke vraag. Zo wijzen feministische onderzoekers er al jaren op dat er bij het ontwerpen van nieuwe transportlijnen vaak alleen maar nagedacht wordt over hoe gebruikers op een zo efficiënt mogelijke manier naar hun job te krijgen. Zo houdt men eigenlijk alleen maar rekening met één welbepaald deel van de bevolking: mensen die werken en die dat doen op ‘normale’ uren. Met mensen die het openbaar vervoer gebruiken om de kinderen naar school te brengen, om zieke familieleden te bezoeken of om simpelweg boodschappen te doen, wordt weinig of geen rekening gehouden. Het lijkt alsof het beleidalleen maar waarde hecht  aan burgers die op weg zijn naar hun werkplaats. Bovendien zijn het nog steeds in hoofdzaak vrouwen die bovengenoemde zorgtaken op zich nemen.

Gesitueerd

Mobiliteit, zo beargumenteren de onderzoekers in dit boek, is meer dan alleen maar zich bewegen van één punt naar een ander. Afhankelijk van de context, de situatie en het doel van de reiziger zal mobiliteit anders aangevoeld worden. Mensen ervaren ook iets tijdens hun route. Mobiliteit is gesitueerd, zo omschrijven feministische onderzoeker het. Je kan mobiliteit niet zomaar in modellen en cijfers gieten want elk individu ervaart het anders en elk individu heeft andere noden. Een mobiliteitsparadigma dat geen rekening houdt met de diversiteit van de gebruikers van een transportsysteem, is een paradigma dat faalt, zo willen de auteurs in dit boek tonen. Ze doen dit door gender te gebruiken als lens om naar transportplanning te kijken en zo de hiaten en vooroordelen ervan aan te tonen. Hun doel is te helpen in het wijzigen van de traditionele visie op het transportsysteem om zo tot een inclusiever, rechtvaardiger en efficiënter systeem te komen. 

Overzicht

Integrating Gender Into Transport Planning is een collectie van essays die verschillende aspecten van transportplanning en de politieke keuzes die erachter liggen, behandelt. Door een genderperspectief aan te nemen, moet er een beter geïnformeerd en rechtvaardiger paradigma voor mobiliteitsplanning naar voor komen, dat alle gebruikers van een transportsysteem en hun specifieke noden erkent. In dit boek komen zowel quantitatieve als kwalitatieve onderzoeksmethodes aan bod. Sommige essays hebben een eerder theoretische invalshoek. Andere bieden dan weer praktisch handvatten voor verandering. Het boek is ingedeeld in vier delen. Het eerste deel van het boek bekijkt van dichterbij welke ideeën er aan de basis liggen van feministische visies op transport en welk onderzoek er in de toekomst nog moet gebeuren. 

Het tweede en derde deel van het boek focussen dan weer op praktische tools en nieuwe ideeën die kunnen bijdragen aan een rechtvaardiger transportsysteem. De essays in deze twee hoofdstukken variëren van een analyse van het reeds bestaande genderbewuste transportsysteem in Zweden, een analyse van bestaande enquêtemethodes over transport, tot een onderzoek naar hoe een feministische zorgethiek toe te passen tijdens de ontwerpfase van nieuwe mobiliteitsplannen … In het vierde en laatste deel verschuift de focus naar andere aspecten dan gender. Reeds in de inleiding van het boek wordt sterk benadrukt dat gender slechts één van vele mogelijk lenzen is om naar transportplanning te kijken. In dit laatste hoofdstuk worden bijvoorbeeld vragen gesteld over het effect van zogenaamd ‘duurzame mobiliteitsplannen’ op onder meer mensen met een lager inkomen. Ook de nood van een intersectioneel perspectief komt in dit hoofdstuk aan bod. En waarom hebben kinderen nauwelijks inspraak als het gaat over transport? 

From one to many tracks

Integrating Gender Into Transport Planning is een boeiende bijdrage aan zowel feministisch onderzoek als transportplanning. Het toont het nut van het gebruiken van verschillende onderzoeksmethoden en wijst op het belang van verschillende perspectieven. De onderzoekers in het boek tonen zo de gebreken aan van een visie op transport die louter gebruik maakt van economische argumenten. Gedaan is de tijd van een eenzijdige visie op transport als een manier om burgers naar hun werk te krijgen. Want burgers zijn diverser dan dat. De noden van burgers zijn diverser dan dat en met dit boek willen ze de mee de weg effenen voor meer sociaal rechtvaardige mobiliteitsplannen. De voorkeur voor een welbepaald transportplan is immers een politieke keuze. Voor wie ontwerpt en investeert men en waarom?

Aanraders uit de RoSa-bibliotheek:

• Integrating Gender Into Transport Planning: From One to Many Tracks / Christina Lindkvist Scholten & Tanja Joelsson [Eds.], 2019 - RoSa-ex.nr.: FI b/247