Hannah Gadsby

Leven

Hannah Gadsby is op 12 januari 1978 geboren in Smithton, in het noordwesten van Tasmanië, een Australisch eiland. Ze is de jongste van vijf kinderen. Van 1990 tot en met 1995 gaat ze naar Smithton High School. Daarna studeert ze aan Launceston College en de Universiteit van Tasmanië in de hoofdstad Hobart. In 2003 behaalt ze haar bachelorsdiploma in kunstgeschiedenis aan de Australian National University in Canberra.

Na haar studies werkt ze onder meer in een boekwinkel, als filmoperateur bij een openluchtbioscoop in Darwin en op een boerderij. Ook is ze een tijd dakloos. Als ze eind twintig is, rond 2006, experimenteert ze met komedie.

In 2006 wint ze op het Melbourne International Comedy Festival de Raw Comedy-wedstrijd voor beginnende stand-upcommedians. Daarna staat ze op verschillende nationale en internationale podia en leren Australische kijkers haar kennen als co-presentator van de talkshow Adam Hills Tonight. Van 2014 tot en met 2016 speelt ze een fictieve versie van zichzelf in de serie Please Like Me.  Ook is ze gekend als gast in humoristische quizprogramma's, waaronder Good News Week en 7 Days.

Gadsby is lesbisch. Haar seksualiteit is een wederkerend thema in haar voorstellingen. Ze heeft een relatie met de Amerikaanse regisseur en scenarioschrijver Jill Soloway, bekend van de serie Transparent. Gadsby woont in Victoria, Australië.

Baanbrekende comedy

Hannah Gadsby is al twaalf jaar actief als comédienne als ze in 2017 de Edinburgh Comedy Award wint, een van de belangrijkste prijzen in het genre, met haar show Nannette. Tot dan toe gaan haar shows vooral over haar lesbische seksualiteit, haar coming-out, haar gewicht en haar mentale gezondheid. Het typerende in die verhalen is vaak zelfspot. Met Nannette gooit Gadsby het over een andere boeg: ze wijst erop dat de meeste komieken die niet binnen het normatieve plaatje passen, enkel succesvol zijn als ze grappen ten koste van zichzelf maken – en Gadsby heeft er genoeg van. Ze weigert zichzelf nog te vernederen op het podium ter entertainment van anderen. De comedyshow Nannette maakt furore en al gauw vergaart Gadsby wereldwijde bekendheid als komiek, maar ook als activist.

De  show opent met haar ervaringen met discriminatie en geweld als lesbische vrouw in een patriarchale wereld. Daarbij steekt ze haar woede over homofobie en geïnstitutionaliseerde vrouwenhaat niet onder stoelen of banken. Door aan te tonen wat de overheersing van witte, heteroseksuele mannen in de (kunst)geschiedenis heeft aangericht, klaagt ze niet alleen seksisme in de kunstwereld aan, maar neemt ze het hele patriarchaat op de korrel. Allerhande thema’s worden aangehaald, vaak doorspekt met persoonlijke anekdotes en ervaringen: van het ongemak van omstaanders die Gadsby’s genderexpressie niet altijd kunnen plaatsen over alledaags seksisme in de politiek tot seksueel geweld en jeugdtrauma’s.

Gadsby treedt op met Nanette voor uitverkochte zalen in Australië, Groot-Brittannië en New York. De show wordt in 2018 uitgezonden door Netflix en wint vervolgens een Emmy-award.

Nannette is zowel serieus als grappig en breekt met het stramien van traditionele comedy shows. Op het einde zegt Gadsby dat ze niet meer zal terugkeren: “Ik heb het recht om boos te zijn, maar niet om mijn woede te verspreiden. Want voor je het weet, wordt woede haat. Wat we nodig hebben, is verbondenheid.”

Ondanks haar belofte besluit Gadsby toch terug te keren na Nannette. In 2018 verklaart ze in The New York Times dat als Louis C.K. een comeback maakt na zijn MeToo-schandaal en nog altijd volle zalen trekt, haar werk in de comedywereld blijkbaar nog niet af is.

Gadsby keert in 2019 terug met haar elfde solo-show, die Douglas heet, genoemd naar haar hond. In Douglas kijkt Gadsby verder dan het trauma dat centraal staat in Nanette. In 2017 heeft ze de diagnoses ADHD en autisme gekregen, en in Douglas wil ze het publiek een inkijk geven in hoe het neurodiverse brein werkt. Opnieuw volgen uitverkochte zalen, in de VS, Europa, Australië en Nieuw-Zeeland. Een opname van Douglas in Los Angeles is vanaf 2020 te zien op Netflix en wordt genomineerd voor twee Emmy-awards.

Prijzen en erkenning

Gadsby’s eerste shows vallen in Australië in de prijzen en al vanaf 2007 wordt Gadsby geroemd als beloftevolle nieuwkomer. In 2013 wordt haar show Happiness is a Bedside Table voor meerdere awards genomineerd, waaronder die van beste show op het  Melbourne International Comedy Festival en de Helpmann Award.

In 2017 wint Nannette de Celebrating Significant Contributions Made by Women in Theatre Award van Last Minute, de Edinburgh Comedy Award, de Helpmann Award voor Best Comedy Performer, de Barry Award voor beste show, beste comedy op het Melbourne International Comedy Festival en op het Adelaide Fringe Festival. In 2018 wint Nanette de Comedy Special Of The Year op het Just for Laughs Festival Montreal en de Lilly Award in New York. In 2019 wint Gadsby met Nannette een Emmy Award in de categorie Outstanding Writing for a Variety Special. Nanette wint in 2019 ook de Peabody Award.

In 2020 wordt de show Douglas genomineerd voor twee Emmy-awards, in de categorieën Outstanding Variety Special en Outstanding Writing For A Variety Special.

In de pers:

• Hannah Gadsby maakt (nog meer) komaf met traditionele comedy in “Douglas” (Knack+, 22/05/2020)
• Comedy na ‘Nanette’: moet het altijd om te lachen zijn? (De Morgen+, 20/12/2018)
• Seriously, We Really Need to Talk About Nannette (Wired, 31/07/2018)
• The Comedy-Destroying, Soul-Destroying Art of Hannah Gadsby (The New York Times, 24/07/2018)
• “I broke the contract”: how Hannah Gadsby’s trauma transformed comedy (The Guardian, 16/07/2018)
• Hannah Gadsby, de vrouw die de heteroseksuele witte man aan het kruis nagelde (Knack+, 23/12/2018)

Meer lezen?

• RoSa thema: Cultuur
• RoSa thema: Seksueel geweld
• RoSa thema: Intersectionaliteit
  
• RoSa kijkt: Maysoon Zayid - "Ik heb 99 problemen... hersenverlamming is daar maar één van"
• Gender in de Pers 20/12/2018: Vrouwen en comedy
• Website van Hannah Gadsby

Aanraders uit de RoSa-bibliotheek:

• Pretty / Funny: Women Comedians and Body Politics / Linda Mizejewski, 2014 – RoSa-ex.nr.: GIV2 a/752
• The Women Who Made Television Funny: Ten Stars of 1950s Sitcoms / David C. Tucker, 2007 – RoSa-ex.nr.: T/979
• The Penguin Book of Women’s Humor / Regina Barreca (Ed.), 1996 – RoSa-ex.nr.: GIV2 a/400
• The Joke’s On Us: Women in Comedy from Music Hall to the Present Day / Morwenna Banks & Amanda Swift, 1987 – RoSa-ex.nr.: GIV2 a/89
• The Unruly Woman: Gender and the Genres of Laughter / Kathleen Rowe, 1995 – RoSa-ex.nr.: GIV2 a/174
• Smile of Discontent: Humor, Gender and Nineteenth-Century British Fiction / Eileen Gillooly, 1999 – RoSa-ex.nr.: GIV2 m/50