hier komen promoties & acties

1977: Fem-Soc beweging

In de tweede helft van de jaren 1970 ontstaan overal in Vlaanderen nieuwe vrouwengroepen die zich uitdrukkelijk in het linkse kamp plaatsen. Hoewel de groepen allen hun eigen identiteit hebben zijn er veelvuldige contacten op vrouwendagen, manifestaties,… Allen zijn ze uitdrukkelijk feministisch en socialistisch. Om elkaar te versterken en te ondersteunen groeit het idee van een samenwerking. De Fem-Soc beweging is geboren.

Geen feminisme zonder socialisme, geen socialisme zonder feminisme

Startpunt van de Fem-Soc beweging is een gezamenlijk manifest van diverse linkse vrouwengroepen waarin een ideologie en concrete actiepunten worden uiteengezet. De zogenaamde 'Fem-Soc coördinatie' is een losse structuur met afgevaardigden van de verschillende groepen die geregeld samenkomen. Het manifest dient als basis voor gezamenlijke acties en doelen, maar alle groepen behouden uitdrukkelijk hun autonomie. Door de krachten te bundelen onder de gekende slogan ‘Geen feminisme zonder socialisme, geen socialisme zonder feminisme’ willen de Fem-Soc’ers een nieuwe stroming binnen de vrouwenbeweging op gang brengen om zo hun stempel te kunnen drukken.

1977: Feminisme-Socialisme Manifest

Het manifest wordt opgesteld door de Fem-Soccers van het eerste uur: Linkse Vrouwen Oostende, Linkse vrouwen Brugge, ERA (Emanicpatie door Raad en Aktie), Dolle Mina Gent, GROV Antwerpen (Groep Rooie Vrouwen) Wereldscholen Vrouwen Limburg. De discussietekst wordt voor het eerst voorgesteld op de vrouwendag van 1977.

Kernpunten van Manifest ‘77
1.    De kapitalistische maatschappij is zowel een patriarchale als klassenmaatschappij
“ de onderdrukking van de vrouw is ingeschakeld in het algemene uitbuitings- en onderdrukkingssysteem van het kapitalisme” 
(manifest77, p3)
2.    In heel de kapitalistische maatschappij, in alle sociale klassen worden vrouwen onderdrukt
“onderdrukking is een feit voor alle vrouwen. Zij wordt ervaren als “normaal” [..] en zij dwingt vrouwen de gezinsstruktuur van nu te aanvaarden en dus de heersende rol van mannen te erkennen.” 
(manifest77, p8)
3.    vrouwen hebben recht op eigen organisatie
”Wij willen zelf beslissen over wat onze specifieke problemen zijn en hoe wij die wensen op te lossen” 
(manifest77, p11)
4.    de strijd van de feministen is een volwaardig deel van de klassenstrijd
”De feministen zijn essentieel in de opbouw van de nieuwe socialistische maatschappij: het zal immers afhangen van de inbreng van vrouwen of de onderdrukkende gezinsstrukturen, het geïndividualiseerd en geprivatiseerd huishoudelijk werk,enz.. omgevormd gaan worden in vrije samenlevingsstrukturen […] (manifest77, p12)
5.    Geen feminisme zonder socialisme, geen socialisme zonder feminisme
“We strijden voor alle eisen van vrouwen, ook die welke binnen het kapitalisme opgelost kunnen worden. Maar we strijden deze strijd op onze manier, een manier die de vrouwen bewust maakt” 
(manifest77, p12)
6.    samenwerking en concrete aktiepunten
“niemand heeft het monopolie op de strijd en hoe meer vrouwen er deelnemen aan de strijd, hoe meer kans op slagen.“ 
(manifest77, p13)

1980: herziening Manifest

De inhoud van het manifest wordt verder bediscussieerd en verfijnd en tegen 1980 verschijnt er een tweede manifest van de nu uitgebreide Fem-Soc beweging. In het tweede manifest wordt het feminisme meer uitgewerkt en gaat er meer aandacht naar het persoonlijke. Het radicale imago van de Fem-Soc beweging hebben ze vooral te danken aan hun politiek uitdrukkelijk linkse opstelling. Hun feministische standpunten zijn echter minder radicaal en minder uitgesproken. Iets wat ze in hun tweede Manifest nadrukkelijk trachten bij te sturen: 

“Hier en daar hebben wij onze eisen wat uitgebreid, aangepast, wij zijn het persoonlijke ook belangrijker gaan vinden, we hebben onze maatschappij-analyse iets meer genuanceerd. Al bij al: een ander tekst, maar rond dezelfde grote eisen: abortus vrij, gelijk loon voor gelijk werk, werktijdverkorting nu, gelijke kansen voor iedereen…”

(Fem-soc Manifest, 1980, p. 3)

1978: Schoppenvrouw

schoppenvrouw

Het tijdschrift Schoppenvrouw wordt in 1978 opgericht als gemeenschappelijk blad van de Fem-Soc coördinatie. Het blad moet een discussie- en actiemiddel worden waarmee men “de feministisch-socialistische stroming in de vrouwenbeweging een eigen gelaat [wil] geven”.

Alle betrokken groepen leveren bijdragen. Vanaf 1988 (na het verdwijnen van Lilith, het tijdschrift van VOK) wil Schoppenvrouw een spreekbuis zijn voor al wat leeft binnen progressieve en feministische kringen. De band met de Fem-Soc beweging wordt minder overheersend, al blijft de slogan ‘Geen feminisme zonder socialisme, geen socialisme zonder feminisme’ tot bij het stopzetten van Schoppenvrouw het motto van het blad.

Het tijdschrift Schoppenvrouw wordt in 1999 definitief opgedoekt. De volledige jaargangen van Schoppenvrouw (1978 tot 1999) kunnen worden  geraadpleegd in de RoSa-bibliotheek.

Vrouwenwerkloosheid

De grote thema’s van de Fem-Soc beweging zijn 'abortus vrij' en 'vrouwenwerkloosheid'. De Fem-Soc beweging is de initiatiefnemer van de ‘Vrouwen tegen de crisis ’-betogingen begin jaren 1980. Ze publiceren ook verschillende brochures met hun visie op vrouwenwerkloosheid en werktijdverkorting. In maart 1980 zetten ze een lenteconferentie op poten: 'Vrouweneisen wat doen we ermee?'. 

De Fem-Soc coördinatie bestond bij gratie van de lidgroepen. In de loop van de jaren ’80 doven deze echter geleidelijk uit. Spraakmakende acties moesten plaats maken voor meer schrijf- en denkwerk. Veel vrouwen bleven actief in vrouwenhuizen en vrouwenhulpverlening of leverden bijdragen tot Schoppenvrouw, maar het mobiliseren van vrouwen voor grote betogingen werd moeilijker.

Aanraders uit de RoSa-bibliotheek