hier komen promoties & acties

Cultureel feminisme

Het cultureel feminisme concentreert zich op een vrouwelijke natuur of essentie. Culturele feministen beogen de eigenschappen die doorgaans als typisch vrouwelijk worden beschouwd te herwaarderen. Sommigen verwijzen hiervoor naar de complementariteit tussen man en vrouw. Andere, radicalere culturele feministen stellen dat de vrouwelijke natuur superieur is, vanwege haar reproductieve kracht. Hiermee is het cultureel feminisme relationeel en gestoeld op het verschildenken. Veel religieuze feministen zijn culturele feministen. De focus ligt op de zorgende kwaliteiten van de vrouw als moeder en hoe deze kwaliteiten een meerwaarde kunnen bieden in de brede samenleving. Sommige culturele feministen zijn bovendien voorstanders van separatisme. Dat wilt zeggen dat ze een meerwaarde zien in gesegregeerde vrouwengroepen en eigen exclusief vrouwelijke instituties nastreven. 

Doorheen de geschiedenis hebben feministen hun rol als moeder en andere cultureel feministische argumenten ingezet om door te breken in de publieke ruimte. Al in de negentiende eeuw ontfermen christelijke feministen zich door middel van liefdadigheidsorganisaties over de kwetsbaren in de maatschappij: armen, wezen, prostituees, vrouwelijke slachtoffers van huishoudelijk geweld en personen met een drankverslaving. Culturele feministen van de eerste golf zijn veelal burgerlijk. In tijden van oorlog banen culturele feministen zich vaak een weg in de politieke wereld om pacifisme te verdedigen. De vrouwelijke natuur wordt gezien als het nodige tegengewicht ten opzichte van masculiene, destructieve normen zoals militarisme, geweld en oorlog. Tijdens de tweede golf ontstaat een radicaler cultureel feminisme dat zich focust op de uitbuiting van de vrouwelijke reproductieve capaciteiten. Reproductieve gezondheid is steevast een belangrijk thema.

Critici verwerpen cultureel feminisme vaak als essentialistisch omdat het teruggrijpt naar het dualistisch denken dat aan de oorsprong ligt van patriarchale genderhiërarchie. Door zorg als de vrouwelijke natuur te beschouwen bevestigen ze namelijk de patriarchale, ongelijke zorgverdeling. Hoewel het belang en de waarde van zorg benadrukt worden, stellen critici dat cultureel feminisme bijdraagt aan het in stand houden van traditionele genderrollen. Zo verwijten radicale feministen het cultureel feminisme zich niet langer te focussen op politiek, maar op life-style.


Lesbisch separatisme

Het lesbisch separatisme vloeit voort uit het cultureel feminisme van de tweede feministische golf. Ontstaan als tegenbeweging ten opzichte van de dominant heteronormatieve vrouwenbeweging en patriarchale holebi-beweging, wordt lesbianisme gezien als een politieke daad met een subversief potentieel ten opzichte van heteroseksualiteit als institutie. Lesbische, separatistische feministen focussen veelal op het denaturaliseren van heteroseksualiteit als normatieve seksuele oriëntatie en het blootleggen van het verband met het patriarchaat, kapitalisme en kolonialisme.

   

Belangrijke namen cultureel feminisme: Josephine Butler ∙ Jane Addams ∙ Jane Brigode ∙ Marie Parent ∙ Charlotte Perkins Gilman ∙ Virginia WoolfShulamith Firestone ∙ Adrienne Rich ∙ Mary Daly ∙ Marilyn French ∙ Ann Oakley ∙ Sara Ruddick ∙ Nell Noddings ∙ Virginia Held

Belangrijke namen lesbisch separatisme: Charlotte Bunch ∙ Rita Mae Brown ∙ Adrienne Rich ∙ Audre Lorde ∙ Marilyn Frye ∙ Mary Daly ∙ Sheila Jeffreys ∙ Gloria Alzadua ∙ Cherrie Moraga ∙ Monique Wittig ∙ Sara Ahmed ∙ Barbara Smith ∙ Pat Parker ∙ Margaret Sloan-Hunter

Aanraders uit de RoSa-bibliotheek: